Χριστουγεννιάτικες βιβλιοπροτάσεις

Η ανάγνωση βιβλίων κατά τη διάρκεια των γιορτών αποτελεί έναν εξαιρετικό τρόπο να χαλαρώσουμε και να εμπνευστούμε. Είναι μια ευκαιρία να επιβραδύνουμε τους ρυθμούς μας, να επανασυνδεθούμε με τον εαυτό μας και να απολαύσουμε στιγμές εσωτερικής ηρεμίας. Είτε πρόκειται για ένα κλασικό μυθιστόρημα, μια ποιητική συλλογή ή ένα εμπνευσμένο δοκίμιο, η ανάγνωση στις γιορτές γίνεται ένας μικρός θησαυρός που μας γεμίζει με την αίσθηση της πληρότητας και της γιορτινής μαγείας.

Παρακάτω θα βρείτε τις προτάσεις του psychopedagogy.gr, με βιβλία που πραγματεύονται θεμελιώδη ερωτήματα για την ανθρώπινη ύπαρξη, την κοινωνική πραγματικότητα και την πολιτισμική εξέλιξη, εξερευνώντας τις σχέσεις μεταξύ ατομικών βιωμάτων, συλλογικής ταυτότητας και διαρκούς αλλαγής.

“Κατασκευές της ψυχανάλυσης. Κατασκευή του ψυχαναλυτή.

Αναζητώντας μιαν αλήθεια που γιατρεύει”

Η ψυχανάλυση είναι χώρος αναζήτησης μιας αλήθειας που γιατρεύει, θεμελιωμένης στην ανάγκη του ανθρώπινου υποκειμένου να δημιουργεί μορφές νοήματος και αιτιότητας ικανές να στηρίξουν την ύπαρξή του στη σκηνή του κόσμου. Το υποκείμενο ποτέ δεν σταματά να κατασκευάζει κατασκευαζόμενο, να ποιεί ποιούμενο, με συνοδοιπόρους στην αχαρτογράφητη αυτή διαδρομή τον Έρωτα και τον Θάνατο, την αυτοδημιουργία και την καταστροφή.

Μακριά από αβαθείς θεωρήσεις και μετανεωτερικούς σχετικισμούς, το ανά χείρας βιβλίο επανεξετάζει την φροϋδική έννοια της κατασκευής, διευρύνοντας το περιεχόμενο και τη χρήση της. Ερευνά το έργο ποιήσεως εαυτού και κόσμου όπως ο ψυχαναλυτής το συναντά στις παιδικές σεξουαλικές θεωρίες, στο παραλήρημα, στις αυτοκαταστροφικές παθολογίες. Αλλά και όπως αυτό εκφράζεται στην αυτοβιογραφική στοχαστικότητα, στη γραφή και στη μετάφραση, στις εκλεκτικές τους συγγένειες με την ψυχανάλυση.

Πώς κατασκευάζεται όμως η ίδια η ψυχανάλυση ως ιδιαίτερη κλινικο-θεωρητική πρακτική που αναφέρεται στις ασυνείδητες ψυχικές δομές, ενώ ταυτόχρονα δομείται από αυτές; Τι συνιστά τη μοναδικότητα της φροϋδικής μεθόδου; Ακόμη, πώς κατασκευάζεται ο ψυχαναλυτής σε μια διά βίου διαδικασία διαμόρφωσης, με καταγωγική αρχή τη δική του ψυχανάλυση; Τι αποκομίζουμε από τη διεθνή εμπειρία και από τη «μετεμφύτευση» των ψυχαναλυτικών θεσμών στην Ελλάδα;

Συνομιλώντας με τον άλλον και τους άλλους στο δι-αναλυτικό και διεπιστημονικό πεδίο, ο συγγραφέας του βιβλίου διατυπώνει μια πολυδιάστατη ψυχαναλυτική θεώρηση ανοικτή στο κοινωνικοϊστορικό και στην φροϋδική Kulturarbeit, χωρίς να διστάζει να αναλογιστεί –μαζί με το Κακό– τη βαρβαρότητα στον σύγχρονο πολιτισμό.

“Τα ίχνη της εμπειρίας”

Ο Φρόυντ υποστήριζε τον διαχωρισμό της ψυχανάλυσης από τις νευροεπιστήμες, θεωρώντας ακόμα πρόωρο τον συγκερασμό των δύο πεδίων. Στις τελευταίες δεκαετίες του 20ού αιώνα, όμως, και μετά την αποκρυπτογράφηση του ανθρώπινου γονιδιώματος, έννοιες όπως συνείδηση και ασυνείδητο μπορούν πλέον να συζητηθούν όχι μόνο στο πλαίσιο της ψυχανάλυσης, αλλά και στο επίπεδο της νευροβιολογίας.
Το βιβλίο που κρατάτε στα χέρια σας προέκυψε από τη συνάντηση των δύο αυτών επιστημονικών κλάδων, η οποία βασίστηκε στην κοινή διαπίστωση ότι κάθε εμπειρία αφήνει πίσω της ένα ίχνος. Η ψυχανάλυση μιλά για τα ίχνη που αφήνει η εμπειρία στην ανθρώπινη ψυχή. Πώς όμως αποτυπώνονται τα ίχνη της εμπειρίας στον εγκέφαλο και, συνολικότερα, στο σώμα μας;
Σύμφωνα με τις πιο πρόσφατες επιστημονικές έρευνες, η απάντηση κρύβεται στη νευρωνική πλαστικότητα, οι μηχανισμοί της οποίας λειτουργούν ακατάπαυστα σε όλη τη διάρκεια της ζωής του ατόμου, διαμορφώνοντας καθοριστικά το μέλλον του. Καθώς τα ίχνη εγκαθίστανται στο ασυνείδητο, αναδιατάσσονται, ενώνονται ξανά και ξανά, και δημιουργούν μια ατομική εσωτερική πραγματικότητα που τελικά κάνει τον καθένα μας μοναδικό, θα μπορούσε να πει κανείς, λοιπόν, πως είναι σαν να είμαστε “βιολογικά καθορισμένοι να μην είμαστε βιολογικά καθορισμένοι, να είμαστε ελεύθεροι”.

“Οι τρεις ταυτότητες της ελληνικής οικογένειας” – επανέκδοση

«Το ανά χείρας πόνημα δεν είναι απλώς μία ακόμη επανέκδοση, όπως όλες οι άλλες που προηγήθηκαν, αλλά μια συνεκτική αποτύπωση της γνώσης και της εμπειρίας που προέκυψαν από την πρώτη του έκδοση μέχρι σήμερα. Παρακολουθώντας την ταραχώδη πορεία της ελληνικής οικογένειας –το αέναο σημείο αναφοράς μας– μέσα από τις συμπληγάδες πρώτου μεγέθους, κοινωνικοοικονομικών και πολιτισμικών ανατροπών, στόχος ήταν να θέσουμε ερωτήματα για το ποιοι είμαστε, τι θέση έχουν οι δικοί μας στη ζωή μας, γιατί δυσκολευόμαστε τόσο πολύ στις σχέσεις μας με τους πιο κοντινούς μας ανθρώπους, πώς φτάσαμε στις μεταμορφώσεις της ελληνικής οικογένειας που όλοι παρακολουθούμε με κομμένη την ανάσα, και προς τα πού οδηγούμαστε ως άτομα και ως μέλη της οικογένειας και της κοινωνίας μας. Να δώσουμε το στίγμα της σύγχρονης οικογένειας και να δούμε τον εαυτό μας και την κοινωνία μας σε προοπτική».

“Καστοριάδης, Φουκώ και αυτονομία”

Αυτό το βιβλίο εξετάζει τη σκέψη του Κορνηλίου Καστοριάδη και τη ριζοσπαστική εναλλακτική πρόταση που παρουσιάζει σε σχέση με τη σκέψη του Μισέλ Φουκώ σε τρεις βασικές έννοιες, κεντρικές στη θεωρία και των δύο διανοητών: το υποκείμενο, την παραγωγή κοινωνικής σημασίας και παράστασης και την κοινωνική και πολιτισμική αλλαγή. Αν και τα συμπεράσματά τους ήταν διαφορετικά, ο Καστοριάδης και ο Φουκώ αντιμετώπισαν παρόμοιες θεωρητικές και πολιτικές προκλήσεις και ασχολήθηκαν με κοινά ερωτήματα.
Αυτό το σημαντικό βιβλίο αποτελεί έναν κριτικό διάλογο μεταξύ αυτών των δύο σωμάτων σκέψης. Μέσω μιας αναλυτικής παρουσίασης της καστοριαδικής άποψης η Μαρία Τοβάρ-Ρεστρέπο αναδεικνύει τους περιορισμούς που προκύπτουν από τη μεταδομιστική σκέψη του Φουκώ, συγκρίνοντας και διερευνώντας αυτές τις τρεις κεντρικές έννοιες στον στοχασμό του κάθε διανοητή. Με αυτόν τον τρόπο επιτρέπει μια καλύτερη κατανόηση των διαφορών των δύο διανοητών και των συνεπειών στις κοινωνικές επιστήμες αλλά και τον ρόλο της κοινωνικής θεωρίας. Εντέλει, αυτό το βιβλίο παρουσιάζει τη φιλοσοφική και θεωρητική τοποθέτηση του Καστοριάδη ως μια εναλλακτική σε σχέση με προβλήματα που δεν μπόρεσε να επιλύσει ο μεταδομισμός και αυτό που ο Καστοριάδης θεώρησε ως μια ντετερμινιστική οντολογία που είναι ενσωματωμένη στον πολιτικό σχετικισμό. Μέσω αυτής της θέσης ο Καστοριάδης άνοιξε τον δρόμο για την ανανέωση του διαλόγου σχετικά με την αυτονομία και την κοινωνική αλλαγή. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

«Ο Κορνήλιος Καστοριάδης υπήρξε ένας από τους πιο πρωτότυπους και επινοητικούς διανοητές του 20ού αιώνα. Η Τοβάρ-Ρεστρέπο έχει γράψει μια ζωντανή παρουσίαση και υπεράσπιση της θέσης του. Συγκρίνοντάς τον με τον Φουκώ υποστηρίζει ότι βοηθάει στην επίλυση σημαντικών προβλημάτων τα οποία ο Φουκώ άφησε ανεπίλυτα. Αυτό το βιβλίο είναι μια θαυμάσια συνεισφορά στην ανασύσταση της σημασίας του διανοητή της ριζοσπαστικής φαντασίας και της ριζοσπαστικής ελευθερίας». (Richard J. Bernstein, Καθ. Φιλοσοφίας, New School for Social Research, Νέα Υόρκη)

“Η Ελλάδα από τη χούντα στην κρίση”

Στόχος του βιβλίου είναι να καταγράψει τη μετάβαση της ελληνικής κοινωνίας στα χρόνια της Μεταπολίτευσης από την πολιτισμική ομοιογένεια στην πλουραλιστική ετερογένεια και τη μετατόπιση του ενδιαφέροντος από την πολιτική στην κουλτούρα, που νοείται πλέον περισσότερο ανθρωπολογικά και βιοπολιτικά παρά ουμανιστικά. Χωρίς να φιλοδοξεί να είναι μια πλήρης μελέτη της ελληνικής κουλτούρας “από τη χούντα στην κρίση”, το βιβλίο συνιστά ένα είδος πολιτισμικής ιστορίας και επιδιώκει να παρουσιάσει μια πιο πολύπλευρη εικόνα της περιόδου ούτως ώστε να αναδειχθεί η πολυτασικότητά της. Συζητά μια σειρά από σημαντικά θέματα, όπως η αρχαιότητα, η θρησκεία, η γλώσσα, η λογοτεχνία, τα μέσα ενημέρωσης, ο κινηματογράφος, η νεολαία, το φύλο και η σεξουαλικότητα, και εξετάζει κρίσιμα ζητήματα στην προσπάθεια χαρτογράφησης του ελληνικού πολιτισμικού γίγνεσθαι τα τελευταία πενήντα χρόνια. Θέτοντας το ερώτημα ποιο είναι εντέλει το βασικό γνώρισμα της κουλτούρας της Μεταπολίτευσης, καταλήγει στο συμπέρασμα ότι είναι οι ταυτότητες, καθώς σε αυτές συμπυκνώνονται τα ποικίλα διακυβεύματα μετά το 1974 και σε αυτές παραπέμπουν μια σειρά κοινωνικών και πολιτισμικών εξελίξεων.