Παιδαγωγικά,  Ψυχολογία

Αυτισμός και γλωσσική ανάπτυξη

Η γλωσσική απόκτηση είναι μια από τις πλέον σημαντικές πτυχές της ανθρώπινης ανάπτυξης, ωστόσο, σε άτομα με διαταραχές του αυτιστικού φάσματος (ΔΑΦ), η διαδικασία αυτή εμφανίζει σημαντικές καθυστερήσεις και δυσκολίες. Οι διαταραχές του αυτιστικού φάσματος επηρεάζουν τη γλωσσική, κοινωνική και γνωστική λειτουργία των ατόμων, δημιουργώντας ποικίλα προβλήματα στην επικοινωνία και τη χρήση της γλώσσας.

Η Γλώσσα στον αυτισμό

Τα γλωσσικά προβλήματα σε άτομα με ΔΑΦ έχουν συχνά συνδεθεί με ελλείψεις στην κοινωνική κινητοποίηση, καθώς και με καθυστερήσεις σε βασικές γλωσσικές δεξιότητες όπως η φωνολογία και η σύνταξη. Ωστόσο, οι έρευνες δείχνουν ότι τα προβλήματα στη γλώσσα είναι πιο βαθιά και εκτείνονται σε όλο το φάσμα των ατόμων με ΔΑΦ. Για παράδειγμα, τα άτομα με αυτισμό μπορεί να έχουν σημαντικές δυσκολίες στη χρήση της γλώσσας σε κοινωνικές καταστάσεις, όπως η αλλαγή του λόγου ανάλογα με τον συνομιλητή ή η κατανόηση του πότε πρέπει να μιλήσουν.

Πραγματολογία και δομή λόγου

Η πραγματολογία, που αναφέρεται στη χρήση της γλώσσας σε κοινωνικές αλληλεπιδράσεις, είναι ένας από τους πιο κοινωνικά παρακινούμενους τομείς της γλώσσας και απαιτεί από το άτομο να κατανοεί την κοινωνική κατάσταση του συνομιλητή. Τα άτομα με ΔΑΦ παρουσιάζουν σημαντικές ελλείψεις σε αυτούς τους τομείς, κάτι που επιδεινώνει τις κοινωνικές τους αλληλεπιδράσεις. Ενώ κάποιες μελέτες έδειξαν ότι τα άτομα με αυτισμό είναι λιγότερο ανταποκρινόμενα σε ερωτήσεις ή σχόλια, αυτές οι δυσκολίες συνεχίζονται και στην ενήλικη ζωή​.

Σύνταξη και μορφολογία

Η σύνταξη αναφέρεται στον τρόπο με τον οποίο οι λέξεις συνδυάζονται για να σχηματίσουν προτάσεις. Οι έρευνες δείχνουν ότι τα άτομα με αυτισμό εμφανίζουν καθυστερήσεις στην ανάπτυξη της συντακτικής δομής, παρά την κανονική απόκτηση κάποιων βασικών γραμματικών κανόνων. Οι μορφολογικές δεξιότητες, που περιλαμβάνουν την κατανόηση και χρήση μικρότερων μονάδων της γλώσσας, όπως οι καταλήξεις λέξεων, επίσης παρουσιάζουν καθυστερήσεις​.

Η γλωσσική ανάπτυξη σε άτομα με αυτισμό αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους τομείς μελέτης, καθώς οι δυσκολίες στην επικοινωνία είναι κεντρικό χαρακτηριστικό της διαταραχής. Οι μελέτες δείχνουν ότι τα γλωσσικά προβλήματα εκτείνονται σε όλους τους τομείς της γλώσσας, από την πραγματολογία μέχρι τη σύνταξη και τη μορφολογία. Η κατανόηση αυτών των προβλημάτων είναι ζωτικής σημασίας για την ανάπτυξη κατάλληλων παρεμβάσεων και την υποστήριξη των ατόμων με αυτισμό.

Βιβλιογραφία

Eigsti, I. M., de Marchena, A. B., Schuh, J. M., & Kelley, E. (2011). Language acquisition in autism spectrum disorders: A developmental review. Research in Autism Spectrum Disorders, 5(2), 681-691.