∆ιαπολιτισμική εκπαίδευση

Σύμφωνα με το Γάλλο καθηγητή, Emile Durkheim, κλασικό μελετητή της Κοινωνιολογίας και της Παιδαγωγικής, η Εκπαίδευση είναι «η ενέργεια που ασκούν οι γενιές των ωρίμων πάνω σε αυτές που δεν είναι ακόμα έτοιμες για την κοινωνική ζωή».

Και συνεχίζει με το σκοπό της εκπαίδευσης «να εγείρει και να αναπτύξει στο παιδί έναν ορισμένο αριθμό φυσικών, διανοητικών και ηθικών καταστάσεων που απαιτούν απ’ αυτό η πολιτική κοινωνία και το συγκεκριμένο περιβάλλον μέσα στο οποίο προορίζεται να ζήσει».

Η εκπαίδευση αποσκοπεί τόσο στη γνωστική καλλιέργεια του ατόμου όσο και στην ομαλή κοινωνική του ένταξη και ο διττός αυτός στόχος της προβάλλει τη σπουδαιότητά της.

Με τις μετακινήσεις πληθυσμών και το κλίμα παγκοσμιοποίησης των τελευταίων δεκαετιών επήλθαν αλλαγές και στον εκπαιδευτικό χώρο. Η εκπαίδευση βρέθηκε –και βρίσκεται- αντιμέτωπη με καινούργιες προκλήσεις.

Ο όρος διαπολιτισμική εκπαίδευση αναφέρεται σε εκείνα τα εκπαιδευτικά προγράμματα που έχουν ως βασικό στόχο την κατάργηση των διακρίσεων, την αλληλοκατανόηση, την αλληλεγγύη, την ισονομία και αφορούν όχι μόνο τους πολιτισμικά διαφορετικούς πληθυσμούς αλλά και τον εθνικό πληθυσμό της χώρας υποδοχής.

Οι μαθητές από πολιτισμικά διαφορετικές ομάδες με την μετανάστευση τους σε μία άλλη χώρα αντιμετωπίζουν εκπαιδευτικά προβλήματα. Η διαπολιτισμική εκπαίδευση προέκυψε από την προσπάθεια διευθέτησης των προβλημάτων των πολιτισμικά διαφορετικών μαθητών στο εκπαιδευτικό σύστημα μιας χώρας. Η διαπολιτισμική εκπαίδευση επιχειρεί επίσης να λύσει και τα προβλήματα ένταξης των ομάδων αυτών στο κοινωνικό πλαίσιο της χώρας υποδοχής επιθυμώντας να διατηρήσουν την πολιτισμική και γλωσσική τους ταυτότητα.

Η ∆ιαπολιτισμική Εκπαίδευση θέτει τις βάσεις για επαναπροσδιορισμό του ρόλου της εκπαίδευσης και ενισχύει νέες αξίες στην παιδαγωγική πρακτική. Σύμφωνα με το Συμβούλιο της Ευρώπης, η ∆ιαπολιτισμική Εκπαίδευση αναφέρεται στην εμπειρία των παιδιών στις χώρες υποδοχής, δημιουργεί αμοιβαιότητα στους αλληλεπιδρώντες πολιτισμούς και επανεξέταση και αναθεώρηση των κοινωνικοκεντρικών και εθνικοκεντρικών κριτηρίων του σχολείου και ,τέλος, αποτελεί μέσο για την αξιολόγηση ευκαιριών στη ζωή και την επίτευξη της μέγιστης δυνατής κοινωνικής και οικονομικής ένταξης.

H ∆ιαπολιτισμική Εκπαίδευση προϋποθέτει ενσυναίσθηση και αλληλεγγύη, σεβασμό στην πολιτισμική διαφορετικότητα, συνεργασία και αλληλοκατανόηση, εξάλειψη του εθνικιστικού τρόπου σκέψης, των εθνικών στερεοτύπων και προκαταλήψεων. Το διαπολιτισμικό μοντέλο είναι ένα ολοκληρωμένο μοντέλο εκπαίδευσης που λαμβάνει υπόψη του πάνω από όλα την αναγκαιότητα της αλληλεπίδρασης και αμοιβαίας συνεργασίας ανάμεσα σε άτομα διαφορετικών μεταναστευτικών ομάδων και έχει ως στόχο τη δημιουργία ανοιχτών κοινωνιών που θα χαρακτηρίζονται από ισονομία, αλληλοκατανόηση και αλληλοαποδοχή.

Συνεπώς, βασικοί στόχοι της ∆ιαπολιτισμικής Εκπαίδευσης είναι η ειρηνική συνύπαρξη διαφορετικών εθνικών και πολιτισμικών ομάδων και η εξασφάλιση κοινωνικών συνθηκών που οδηγούν στην πρόοδο και την ευημερία του ανθρώπινου γένους.

Βιβλιογραφία:

• Durkheim, E.,(1973), Education et Sociologie
• Γεωργογιάννης, Π. (2008), ∆ιαπολιτισμική εκπαίδευση- Βηματισμοί για μια αλλαγή στην εκπαίδευση.
• Council of Europe: The CDCC’s Project No 7: The Education and Cultural Development of Migrants (final Report), Strassbourg 1986.