Οι αξίες στην Υπαρξιακή Ψυχοθεραπεία

Οι αξίες είναι παρούσες σε όλα τα ανθρώπινα γεγονότα. Μας αρέσει να τις θεωρούμε σταθερές και πέρα από κάθε συζήτηση, και σίγουρα νιώθουμε περισσότερο ασφαλείς όταν αυτό μπορεί να επιτευχθεί.
Στην πραγματικότητα ανακύπτουν απο την κατανόηση συγκεκριμένων προσωπικών και κοινωνικών εμπειριών και στη συνέχεια εξελίσσονται σε φαινομενικά αμετάβλητους νόμους.

Μία από τις αξίες της υπαρξιακής ψυχοθεραπείας είναι οι άνθρωποι να ενθαρρύνονται να ανακαλύψουν το δικό τους σύστημα αξιών και να ζουν με αυτό, κατανοώντας γιατί είναι σημαντικό, γιατί το επέλεξαν, πως τους συνέχει με τους άλλους γύρω τους και πώς συνδέει σε βάθος με τους ανθρώπους που αγαπούν.
Το καθήκον μας ως ψυχοθεραπευτές είναι κάποιες φορές να αμφισβητούμε τη στιβαρότητα ή την ακαμψία των αξιών των θεραπευόμενών μας. Αυτό έχει ως προυπόθεση να έχουμε καταφέρει να διαμορφώσουμε και να γνωρίσουμε πρώτα απο όλα το νόημα των δικών μας αξιών.

Οι θεραπευόμενοι συχνά ξεκινούν ψυχοθεραπεία όταν οι αξίες τους βρίσκονται υπο αμφισβήτηση.
Επειδή οι αξίες είναι υπόρρητες, είναι πιθανό να ανακαλύψουμε το σύστημα αξιών ενός θεραπευόμενου απο τις σχέσεις, τους φόβους, τις σκέψεις και τις συνέπειες των πράξεών του, παρά ρωτώντας τον άμεσα γι αυτές.
Ένα άλλο στοιχείο είναι ο τρόπος με τον οποίο μιλάει ένας θεραπευόμενος. Οι άνθρωποι λένε πράγματα όπως:
-δεν είναι σωστό,
-δεν είναι δίκαιο

Η χρήση της λέξης πρέπει δηλώνει επίσης κάποια αξία.

Όλα αυτά μπορούν να εξεταστούν με φαινομενολογικό τρόπο, παρατηρώντας τις πεποιθήσεις και τις παραδοχές κάποιου.
Οι υπαρξιακοί ψυχοθεραπευτές δεν υπαγορεύουν ή απαγορεύουν αξίες, αντίθετα υποδεικνύουν στους θεραπευόμενους πότε οι αξίες τους φανερώνονται και πώς μπορεί να οδηγήσουν σε αντιφάσεις ή εντάσεις με άλλα δεδομένα της πραγματικότητας.
Πολλά ζητήματα που οι θεραπευόμενοι αναφέρουν στη διάρκεια της ψυχοθεραπείας αφορούν συγκρούσεις ανάμεσα στις αξίες τους ή ανάμεσα στο δικό τους σύστημα αξιών και τα συστήματα των άλλων.
Οι παραδοχές που αποτελούν βάση συγκρούσεων εξετάζονται και αν οι θεραπευόμενοι δεν αναφέρουν ότι νιώθουν δυσφορία με τις αξίες και τις πεποιθήσεις τους, τότε μπορεί να είναι απαραίτητο να τις επισημάνουμε εμείς.
Οι θεραπευόμενοι που βρίσκονται σε κρίση ή εν μέσω μιας διαδικασίας μεταμόρφωσης συχνά χρειάζονται χρόνο προκειμένου να αποδεχτούν τις μεταβαλλόμενες αξίες τους και να επιτρέψουν στον εαυτό τους να δουν διαφορετικά τη ζωή, αντικαθιστώντας τις παλιές αξίες με νέες.
Δεν είναι ασυνήθιστο ένας ψυχοθεραπευτής να αρχίσει να αμφισβητεί τις αξίες του ενόσω αντιμετωπίζει την κρίση ενός θεραπευόμενου, η οποία προκαλεί αγωνία και στους δύο και απαιτεί αναθεώρηση του τι είναι σωστό και τι λάθος, τι πραγματικό και τι φανταστικό.