Ψυχοθεραπεία

Η συναισθηματική εμπλοκή μέσα στην οικογένεια

Στο επίπεδο της συναισθηματικής εμπλοκής μέσα στην οικογένεια διακρίνονται οι εξής περιπτώσεις:

Η απουσία εμπλοκής

Τα μέλη της οικογένειας απλά συνυπάρχουν σαν ξένοι μεταξύ τους, γεγονός που δημιουργεί συναισθήματα μοναξιάς, αλλά και άγχους, λόγω του ότι η οικογένεια δεν ανταποκρίνεται στην ιδιότητά της του πλέγματος στήριξης.

Η επίδειξη ενδιαφέροντος που δεν συνοδεύεται από το αντίστοιχο συναίσθημα

Το κίνητρο της συναισθηματικής ανταπόκρισης σε αυτή τη περίπτωση είναι η εκπλήρωση του καθήκοντος. Συχνά, πίσω από αυτή την αντίδραση, μπορεί να ανιχνεύσει κανείς πολύ πρώιμες ανάγκες των μελών, όπως αυτή του ελέγχου του άλλου, ή της δυσκολίας να βιωθεί υψηλού βαθμού εγκύτητα, λόγω των φόβων που δημιουργούνται από αυτή.

Η ναρκισσιστική εμπλοκή

Στην περίπτωση αυτή τα μέλη εμπλέκονται συναισθηματικά και ικανοποιούν τις ανάγκες των άλλων με στόχο να ενισχύσουν θετικά τη δική τους εικόνα. Πρόκειται για ένα τύπο ενδιαφέροντος που συχνά συνοδεύεται από υπερβολικές κοινοποιήσεις προς τρίτους ή και στο ίδιο το άτομο- δέκτη της συναισθηματικής παροχής.

Η υπερβολική συναισθηματική εμπλοκή

Πρόκειται για ένα τύπο εμπλοκής που οργανώνεται με βάση τις συμβιωτικές ανάγκες των μελών. Ο βαθμός αυτονομίας σε αυτή τη περίπτωση είναι πολύ χαμηλός και οι σχέσεις εμφανίζουν αναπόφευκτα παθολογία. Τα άτομα που εμπλέκονται σε αυτού του τύπου τη σχέση λειτουργούν σαν να έχουν ένα κοινό ψυχικό κόσμο ή ένα «μαζικό εγώ» που εκφράζεται μέσα από την αδυναμία του καθενός να λειτουργήσει ανεξάρτητα, όχι μόνο σε επίπεδο αποφάσεων και πρωτοβουλιών αλλά και στην δημιουργία άλλων σχέσεων εκτός οικογένειας. Σε μια τέτοια οικογένεια, ο βαθμός κοινωνικοποίησης των παιδιών είναι πολύ χαμηλός, όπως και ο βαθμός επιβίωσής τους έξω από το οικογενειακό-πλέγμα.

Η εμπλοκή με ενσυναισθησία

Αυτός ο τύπος συναισθηματικής εμπλοκής είναι ο πιο ώριμος, διότι στηρίζεται στο πραγματικό ενδιαφέρον για τον άλλο, ο οποίος βιώνεται μέσα στην ιδιαιτερότητα και την ολότητά του.

Βιβλιογραφία:

  • Παπαδιώτη-Αθανασίου Β., Οικογένεια και όρια, Αθήνα, Ελληνικά Γράμματα, 2000.