Οι υπαρξιακές θεωρίες του Rollo May

Ο υπαρξισμός ασχολείται με το νόημα της ανθρώπινης ζωής.

Ο Rollo May εισήγαγε την ευρωπαϊκή υπαρξιακή σκέψη στην αμερικανική ψυχολογία. Ο Ανθρωπισμός και ο Υπαρξισμός είναι παρόμοιοι, αλλά σημειώνεται μια διαφορά: Οι ανθρωπιστές βλέπουν τους ανθρώπους ως βασικά καλούς. Οι υπαρξιστές βλέπουν την ανθρώπινη φύση ως ουδέτερη. Το αν το άτομο θα γίνει καλό ή κακό είναι θέμα προσωπικής επιλογής. Μπορεί κανείς να αποφασίσει να είναι καλός ή κακός.

Την «κρίση» του Μέι στην Ευρώπη την όρισε ως εξής: «οι κανόνες, οι αρχές, οι αξίες με τις οποίες εργαζόμουν και ζούσα απλώς δεν επαρκούσαν πια». Άλλοι θα το ονόμαζαν υπαρξιακή κρίση: ποιο είναι το νόημα της ζωής μου; Ο May αποφάσισε να «ακούσει την εσωτερική μου φωνή». Επέστρεψε από την Ευρώπη και ασχολήθηκε με την θεολογία για να μελετήσει τα βασικά ερωτήματα που σχετίζονται με την ανθρώπινη εμπειρία. Εκεί γνώρισε τον επιφανή Paul Tillich, προτεστάντη θεολόγο και υπαρξιακό φιλόσοφο.

Στο δεύτερο βιβλίο του, The Springs of Creative Living: A Study of Human Nature and God (1940), γράφει για την πίστη: “Η εμπιστοσύνη στο σύμπαν, η εμπιστοσύνη στον Θεό, η πίστη στους συνανθρώπους. Η ουσία της θρησκείας είναι η πεποίθηση ότι κάτι έχει σημασία — η προϋπόθεση ότι η ζωή έχει νόημα. Ο υγιής θρησκευόμενος έχει βρει νόημα στη ζωή και ο άθεος είναι αυτός που δεν έχει.”

Η διδακτορική του διατριβή, που δημοσιεύτηκε ως The Meaning of Anxiety, επηρεάστηκε σε μεγάλο βαθμό από τον Δανό θεολογικό Soren Kierkegaard: το άγχος προκύπτει από οποιαδήποτε απειλή για την ύπαρξη κάποιου.

Ο Μέι ήταν διακεκριμένος καθηγητής και πολυγραφότατος λόγιος. Στα βιβλία του, συζήτησε τα φιλοσοφικά θέματα της ουσιαστικής ύπαρξης, της αγάπης, της θέλησης, της ελευθερίας, του πεπρωμένου, του θάρρους, της δημιουργικότητας, της ομορφιάς και της αθωότητας.

Τα στοιχεία του Υπαρξισμού

Οι ακόλουθοι όροι και έννοιες συνθέτουν τη θεωρία της προσωπικότητας του May:

Dasein (κυριολεκτικά, να είσαι εκεί)- δυναμική διαδικασία επιλογής, εκτίμησης, αποδοχής, απόρριψης. Οι άνθρωποι γίνονται συνεχώς κάτι διαφορετικό.

Τρόποι Ύπαρξης: Η ύπαρξή μας αποτελείται από αυτές τις τρεις κατηγορίες: τις φυσικές πτυχές τόσο του εσωτερικού όσο και του εξωτερικού περιβάλλοντος, τις προσωπικές σχέσεις του ατόμου και τη συνείδηση ​​του ατόμου. Ο καθένας μας ζει και στους τρεις κόσμους ταυτόχρονα.

Αποξένωση: η αποξένωση κάποιου από κάποια πτυχή της ύπαρξής του ( φύση, άλλοι ή εαυτός), με αποτέλεσμα τη μοναξιά, το κενό και την απόγνωση.

Ελευθερία: η πιο σημαντική αρχή του υπαρξισμού: η ελευθερία επιλογής επιτρέπει στον καθένα μας να ξεπεράσει τις άμεσες συνθήκες της ζωής του.

Ευθύνη: Με την ελευθερία έρχεται η ανάληψη της πλήρους ευθύνης για αυτό που έχουμε γίνει. Η ελευθερία και η ευθύνη είναι αδιαχώριστα.

Οντολογία: η μελέτη της ύπαρξης. τι σημαίνει να είσαι. Τι σημαίνει να είσαι άνθρωπος; Τι σημαίνει να είσαι εγώ;

Φαινομενολογία: η μελέτη του τι δίνεται στην ανθρώπινη συνείδηση: η συνείδηση ​​και τα επίπεδα επίγνωσης του ατόμου μελετώνται για να βρουν νόημα για το άτομο.

Αυθεντικότητα: η αυτοπραγμάτωση του ανθρώπου, η δημιουργία θετικών σχέσεων, η δημιουργία προκλήσεων για την προσωπική ανάπτυξη, η ελαχιστοποίηση του άγχους.

Θάνατος: «Για να καταλάβει κανείς τι σημαίνει να υπάρχει, πρέπει να καταλάβει το γεγονός ότι μπορεί να μην υπάρχει». Το αναπόφευκτο του θανάτου θα πρέπει να είναι ένα σημαντικό κίνητρο για να ζήσετε μια πλήρη και ουσιαστική ζωή. Τα χρόνια σου στη γη δεν είναι πρόβα τζενεράλε. Αυτό είναι το μόνο που παίρνετε. Τι θα κάνετε με τον χρόνο που έχετε εδώ; Ο θάνατος μπορεί να είναι κυριολεκτικός, αλλά μπορεί κανείς να πεθάνει και συμβολικά μη ζώντας την αυθεντική ζωή.

Thrownness: τα δεδομένα στη ζωή, οι δικοί μας προσωπικοί περιορισμοί που χαρακτηρίζουν την ύπαρξη. Η ρίψη καθορίζει τις συνθήκες κάτω από τις οποίες ασκούμε την προσωπική μας ελευθερία. Η ρίψη δεν μπορεί να αλλάξει, αλλά μπορούμε να ερμηνεύσουμε, να εκτιμήσουμε και να ενεργήσουμε σε αυτά τα γεγονότα με όποιον τρόπο θέλουμε.

Ανθρώπινο Δίλημμα: το γεγονός ότι οι άνθρωποι μπορούν να βλέπουν τον εαυτό τους ως υποκείμενο και ως αντικείμενο ταυτόχρονα. Οι άνθρωποι μπορούν να δουν τον εαυτό τους ως αντικείμενο στο οποίο συμβαίνουν πράγματα. Επηρεαζόμαστε συνεχώς από ερεθίσματα που μας παρουσιάζονται (θεωρία Skinner). Το αν ανταποκρινόμαστε ή όχι στα ερεθίσματα εξαρτάται από τη λογική μας (Rogers’
θεωρία).

Η ικανότητά μας να αυτοσχετιζόμαστε είναι αυτό που μας διακρίνει από την υπόλοιπη φύση. «η ικανότητα του ανθρώπου να στέκεται έξω από τον εαυτό του» μπορούμε να δούμε τον εαυτό μας να βλέπει, μια μεταγνωστική ικανότητα.

Πρόθεση: όλες οι συναισθηματικές και νοητικές εμπειρίες πρέπει να σχετίζονται με (προορίζονται) αντικείμενα ή γεγονότα εκτός του ατόμου· την ανθρώπινη ικανότητα να αντιλαμβάνεται επιλεκτικά και να αποδίδει νόημα σε αντικείμενα και γεγονότα στον κόσμο. Η σχέση μεταξύ του σκεπτόμενου άτομου με τον έξω κόσμο.

Η πρόθεση, η θέληση και η επιθυμία είναι τρεις από τις πιο σημαντικές έννοιες στη θεωρία του May. Μέσα από αυτά τα τρία γνωστικά κατασκευάσματα το άτομο βιώνει την ταυτότητά του, ασκεί την ελευθερία του και αισθάνεται το είναι του.

Φυσιολογικό και Νευρωτικό Άγχος: Το άγχος ορίζεται ως η προκύπτουσα απάντηση σε οτιδήποτε απειλεί την ελευθερία μας. Το άγχος είναι απαραίτητο για την ανάπτυξη και την επέκταση του εαυτού. Το να προχωράς προς το άγνωστο προκαλεί άγχος. Το νευρωτικό άγχος είναι το συναίσθημα που έρχεται όταν κάποιος αποφασίζει να συμμορφωθεί, να αποδεχτεί συνθήκες αξίας των άλλων και να εγκαταλείψει την πιθανή προσωπική ανάπτυξη, όλα στο όνομα της ασφάλειας. Το νευρωτικό άγχος, που οδηγεί σε ψυχολογική στασιμότητα και έντονα συναισθήματα ενοχής, είναι το αντικείμενο θεραπείας.

Φυσιολογική και νευρωτική ενοχή: η φυσιολογική ενοχή εμφανίζεται όταν κάποιος δεν ανταποκρίνεται στις δυνατότητές του ως άνθρωπος. Είναι μέρος της ανθρώπινης κατάστασης, όπως το άγχος. Η κανονική ενοχή μπορεί να χρησιμοποιηθεί εποικοδομητικά όταν αναγνωρίζεται και μειώνεται συνειδητά με κατάλληλη δράση. Η νευρωτική ενοχή είναι το αποτέλεσμα της εγκατάλειψης και της μη ανάληψης κινδύνων για ανάπτυξη και διεύρυνση του εαυτού.

Αξίες: αυτό που θεωρούμε σημαντικό και σημαντικό. Χωρίς λειτουργικές αξίες, αποξενωνόμαστε από τον κόσμο και χάνουμε την αίσθηση της ταυτότητας, της αξίας και της σημασίας μας. Οι ώριμες αξίες επιτρέπουν σε ένα άτομο να αντιμετωπίζει αποτελεσματικά την πραγματικότητα, να συμπάσχει με τους άλλους και να δημιουργεί ουσιαστικές διαπροσωπικές σχέσεις και να είναι προσανατολισμένο στο μέλλον. Χωρίς ένα επαρκές σύστημα αξιών, οι άνθρωποι εξαρτώνται από πράγματα έξω από τους εαυτούς τους για να δείξουν την αξία και τη σημασία τους—κατάσταση, εισόδημα, υπάρχοντα, κύρος.