Φιλοσοφία,  Ψυχοθεραπεία,  Ψυχολογία

Mετά την κρίση, τί;

Oι κρίσεις θεωρούνται, τυχαίες, ανεπιθύμητες, προϊόντα λάθους χειρισμών ή αποτυχίας. Όμως αν αναλογιστούμε την συχνότητα και την ποικιλία ως προς το είδος των κρίσεων που αντιμετωπίζουμε στη ζωή μας, ίσως τελικά συνειδητοποιήσουμε ότι οι κρίσεις είναι αυτές που μας προχώρησαν και χάρη στις οποίες πήραμε σημαντικές αποφάσεις και διαμορφώσαμε τη ταυτότητά μας.

Ο ίδιος ο εγκέφαλός μας ενεργοποιείται και αναπτύσσεται.

Η πλαστικότητα του εγκεφάλου, γνωστή και ως νευροπλαστικότητα, αναφέρεται στην ικανότητα του εγκεφάλου να αλλάζει, να προσαρμόζεται και να δημιουργεί νέες συνάψεις ως αποτέλεσμα των εμπειριών της ζωής.

Οι τελευταίες έρευνες αποδεικνύουν πως, σε αντίθεση με ότι ήταν γνωστό μέχρι πρότινος, τα εγκεφαλικά κύτταρα μέσω του νευρωνικού συστήματος μπορούν να δημιουργούν διαρκώς νέα ‘’μονοπάτια’’ επικοινωνίας μεταξύ τους μέχρι και την τελευταία μέρα της ζωής μας.

Θα λέγαμε λοιπόν ότι οι κρίσεις είναι η κανονικότητα και όχι η εξαίρεση στη ζωή. Είναι ο τρόπος που έχει η ζωή ώστε να δημιουργεί την εξέλιξη.

Η σχέση των κρίσεων με την ψυχική μας ανθεκτικότητα είναι αμφίδρομη.

Οι κρίσεις ενισχύουν την ψυχική ανθεκτικότητα και η ψυχική ανθεκτικότητα μας προχωράει και συνεπακόλουθα μας οδηγεί σε νέες προκλήσεις, συνεπώς σε νέες κρίσεις. 

Τα κλειδιά της ψυχικής ανθεκτικότητας:

Προσωπικό σθένος

Η ζωή είναι ένα έργο τέχνης που σμιλεύεται και αποκτά την ομορφιά του απο τις δυσκολίες. Η καλλιέργεια της ελπίδας, αφενός είναι ο τρόπος να βλέπουμε την κρίση όχι ώς αποτυχία, αλλά ως ευκαιρία και αφετέρου είναι μια χρήσιμη δεξιότητα που αυτόματα ενεργοποιεί το ένστικτό μας, το οποίο αποτελεί εργαλείο για την μετέπειτα πορεία. Η προετοιμασία και η εξάσκηση στο λάθος ή στη κρίση θα ισχυροποιήσει την εσωτερική δύναμη.

Αυτογνωσία

Η αυτογνωσία έρχεται με τη συνεχή εξέταση των πεποιθήσεών που συνειδητά ή ασυνείδητα υιοθετούμε για τον εαυτό μας. Οι ερωτήσεις που θέτουμε μας προχωρούν μπροστά.

-τι χρειάζεται να καταλάβω;

-τι μπορώ να κάνω;

-τι μπορώ να μάθω;

-πως μπορώ να αντιμετωπίσω καλύτερα την δεδομένη κατάσταση;

Η αυτογνωσία είναι καταλυτική γιατί μας συνδέει με τα εσωτερικά μας εφόδια και την ικανότητά μας να δημιουργούμε λύσεις.

Η ικανότητα να θυμόμαστε όλες τις φορές που τα καταφέραμε στο παρελθόν, πολλαπλασιάζει την εσωτερική μας δύναμη.

Κριτική σκέψη και διαίσθηση

Εκπαιδεύουμε τον εαυτό μας στην πολύπλευρη σκέψη. Τα πράγματα μπορεί να έχουν και μια άλλη πλευρά. Είναι πολύ σημαντικό να έχουμε μια καθαρή πρόθεση, δηλαδή να επιδιώκουμε να ακούμε την εσωτερική μας φωνή και τη διαίσθησή μας χωρίς να μας καταβάλλουν τα εμπόδια και οι δυσκολίες. Η διαίσθηση είναι ο η πρόγευση του μελλοντικού εαυτού με όλες του τις δυνατότητες και ταυτόχρονα η πίστη στο ότι θα τα καταφέρεις να βρεις το δρόμο σου.

Δημιουργική σκέψη

Η δημιουργία είναι η απάντηση σε κάθε είδους κρίση.

Τα τέσσερα στάδια της δημιουργίας:

  1. Προετοιμασία (συλλογή πληροφοριών, στοιχείων, γνωμών).
  2. Επώαση (χρόνος ως προς την επεξεργασία δεδομένων, των  ιδεών)
  3. Ενόραση/ επιφώτιση (προσέγγιση λύσης). 
  4. Επαλήθευση (μελέτη και επιβεβαίωση επόμενων βημάτων)

Τόλμη

Η πίστη στο μέλλον, η εμπιστοσύνη στον εαυτό μας, στις αντοχές, τις ικανότητες και τις δυνατότητες μας. Η πεποίθηση ότι δεν χάνουμε το στόχο και τον δρόμο μας, απλώς διαβάζουμε τον “χάρτη” αλλιώς. Η “βία” για τη ζωή και για πληρότητα. Η  αίσθηση του επείγοντος, του “εδώ και τώρα”.  

Συγχώρεση

Η δυνατότητα να βλέπουμε με τρυφερότητα τα λάθη και τα προβλήματά μας, τον εαυτό μας. Η γνώση της τρωτότητάς και των ανθρώπινων ορίων, μας επιτρέπει στο να συνεχίζουμε και να απελευθερωνόμαστε απο ψυχαναγκαστικές φαντασιώσεις. Η συγχώρεση του εαυτού είναι η πιο απαιτητική διαδικασία γιατί απαιτεί την αναγνώριση του λάθους και την ανάληψη της ευθύνης. Η κατανόηση και η συγχώρεση του εαυτού, γίνεται αυτόματα κατανόηση και συγχώρεση του άλλου, δεδομένου ότι μετέχουμε όλοι στην ανθρώπινη φύση.

Πηγή: Graham Wallace, H τέχνη της σκέψης, 1926