Ο αμυντικός μηχανισμός της Διανοητικοποίησης

Διανοητικοποίηση

Η διανοητικοποίηση είναι ένας αμυντικός μηχανισμός. Το άτομο αντιμετωπίζει το συναισθηματικό άγχος ή τις συγκρούσεις του αναλύοντας και εκλογικεύοντας την κατάσταση, αντί να αντιμετωπίζει ή εκφράζει τα συναισθήματά του. Η νοημοσύνη περιλαμβάνει την εστίαση στις πραγματικές και διανοητικές πτυχές μιας κατάστασης και την αποφυγή συναισθηματικών αντιδράσεων.

Για παράδειγμα, ένα άτομο που έχει χάσει ένα αγαπημένο του πρόσωπο μπορεί να αντιμετωπίσει τη θλίψη του εστιάζοντας στους ιατρικούς λόγους του θανάτου του ατόμου, αντί να επιτρέψει στον εαυτό του να νιώσει και να εκφράσει τη θλίψη του.

Ενώ η διανοητικοποίηση μπορεί να είναι χρήσιμη σε ορισμένες καταστάσεις, όπως η επίλυση προβλημάτων ή η λήψη αποφάσεων, η υπερβολική χρήση αυτού του αμυντικού μηχανισμού μπορεί να οδηγήσει σε αποφυγή συναισθημάτων, αποσύνδεση από τα δικά του συναισθήματα και δυσκολία στη δημιουργία στενών σχέσεων με τους άλλους.

Αίτια διανοητικοποίησης

Η διανοητικοποίηση μπορεί να προκληθεί από διάφορους παράγοντες, όπως:

Εμπειρίες παιδικής ηλικίας: Εάν ένα άτομο μεγάλωσε σε ένα περιβάλλον όπου η συναισθηματική έκφραση δεν ενθαρρυνόταν ή ακόμη και αποθαρρύνθηκε, μπορεί να έχει μάθει να βασίζεται στη διανόηση ως τρόπο αντιμετώπισης δύσκολων συναισθημάτων.

Τραύμα: Τα άτομα που έχουν βιώσει τραύμα μπορεί να χρησιμοποιήσουν την διανοητικοποίηση ως τρόπο για να αποστασιοποιηθούν από τον συναισθηματικό πόνο που σχετίζεται με το τραύμα.

Άγχος: Το άγχος μπορεί να κάνει ένα άτομο να αισθάνεται κατακλυσμένο από τα συναισθήματά του, οδηγώντας το να βασιστεί στη διανοητικότητα ως τρόπο διαχείρισης του άγχους του.

Πολιτιστικοί ή κοινωνικοί κανόνες: Σε ορισμένους πολιτισμούς ή κοινωνικές ομάδες, η συναισθηματική έκφραση δεν ενθαρρύνεται ή μπορεί ακόμη και να θεωρηθεί ως ένδειξη αδυναμίας. Ως αποτέλεσμα, τα άτομα σε αυτά τα πλαίσια μπορεί να βασίζονται στη διανοητικότητα για να αντιμετωπίσουν τα συναισθήματά τους.

Χαρακτηριστικά προσωπικότητας: Ορισμένα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας, όπως η τελειομανία ή η τάση προς την ανάλυση και τη λογική, μπορεί να κάνουν ένα άτομο πιο πιθανό να χρησιμοποιήσει τη διανοητικοποίηση ως μηχανισμό αντιμετώπισης.

Αντιμετώπιση

Εάν διαπιστώσετε ότι τείνετε να βασίζεστε στη νοημοσύνη ως μηχανισμό αντιμετώπισης, υπάρχουν διάφορες στρατηγικές που μπορείτε να χρησιμοποιήσετε για να το αντιμετωπίσετε:

Εξασκήστε την ενσυνειδητότητα: Η ενσυνειδητότητα περιλαμβάνει την προσοχή στην παρούσα στιγμή και την αποδοχή των σκέψεων και των συναισθημάτων σας χωρίς κρίση. Αυτό μπορεί να σας βοηθήσει να αποκτήσετε μεγαλύτερη επίγνωση των συναισθηματικών σας εμπειριών και να μάθετε να ανέχεστε τα άβολα συναισθήματα χωρίς να βασίζεστε στη διανόηση.

Ασχοληθείτε με εκφραστικές θεραπείες: Οι εκφραστικές θεραπείες, όπως η θεραπεία τέχνης ή η μουσικοθεραπεία, μπορούν να σας βοηθήσουν να συνδεθείτε με τα συναισθήματά σας και να τα εκφράσετε με μη λεκτικό τρόπο.

Αναπτύξτε τη συναισθηματική νοημοσύνη: Η συναισθηματική νοημοσύνη περιλαμβάνει την ικανότητα να αναγνωρίζετε και να διαχειρίζεστε τα δικά σας συναισθήματα, καθώς και τα συναισθήματα των άλλων. Αναπτύσσοντας τη συναισθηματική σας νοημοσύνη, μπορείτε να μάθετε να νιώθετε πιο άνετα με τα δικά σας συναισθήματα και να τα εκφράζετε με υγιή τρόπο.

Πρόκληση αρνητικών πεποιθήσεων: Η νοημοσύνη μπορεί μερικές φορές να οδηγείται από αρνητικές πεποιθήσεις για τα συναισθήματα, όπως η πεποίθηση ότι τα συναισθήματα είναι αδύναμα ή παράλογα. Αμφισβητώντας αυτές τις πεποιθήσεις, μπορείτε να αρχίσετε να αναπτύσσετε μια πιο θετική σχέση με τα συναισθήματά σας.

Να θυμάστε ότι η αντιμετώπιση της διανοητικοποίησης απαιτεί χρόνο και εξάσκηση. Να είστε υπομονετικοί με τον εαυτό σας και μη διστάσετε να αναζητήσετε επαγγελματική βοήθεια εάν παλεύετε να αντιμετωπίσετε δύσκολα συναισθήματα.

Βιβλιογραφία

• American Psychiatric Association. (2013). Diagnostic and statistical manual of mental disorders (5th ed.).
• Cramer, P. (2015). The Development of Defense Mechanisms: Theory, Research, and Assessment. Springer.
• McWilliams, N. (2011). Psychoanalytic Diagnosis: Understanding Personality Structure in the Clinical Process (2nd ed.). Guilford Press.