Ο ρόλος του σχολείου στην προσαρμογή του παιδιού μετά το διαζύγιο

Η αξία του σχολείου για την ψυχική ανάπτυξη ενός παιδιού είναι αναμφισβήτητη. Η αξία αυτή γίνεται ακόμα πιο μεγάλη στις περιόδους που ένα παιδί μπορεί να βιώνει το διαζύγιο των γονέων του. Η σχολική πραγματικότητα είναι ίσως το μόνο κομμάτι της ζωής του που δεν αλλάζει, ενώ η σταθερότητα της καθημερινότητας και των δραστηριοτήτων που προσφέρει αποτελεί συχνά μια ανακούφιση για τα παιδιά.

Το σχολείο του παιδιού σε αυτήν τη φάση, δηλαδή, μπορεί να παίξει σημαντικό ρόλο και να το βοηθήσει να προσαρμοστεί θετικά στο διαζύγιο των γονιών του. Η συνεργασία σχολείου και οικογένειας μπορεί να συμβάλλει στην υγιή ανάπτυξη του παιδιού παρά τις νέες συνθήκες της ζωής του.

Το σχολείο ως χώρος συνάντησης της οικογένειας και της ευρύτερης κοινωνίας, μπορεί να αποτελέσει έναν υποστηρικτικό χώρο τόσο για τους γονείς που χωρίζουν, όσο και για τα παιδιά τους, στη βάση ενός πλαισίου επικοινωνίας και συνεργασίας μεταξύ τους, χωρίς συγκρούσεις, με άμεσο στόχο την ανάπτυξη και ευημερία του παιδιού. Και, βέβαια, στο σημείο αυτό καθοριστική είναι η παρέμβαση των εκπαιδευτικών, οι οποίοι για το παιδί είναι οι σπουδαιότεροι ενήλικες μετά τους γονείς.

Για να επιτευχθεί αυτό είναι απαραίτητο οι εκπαιδευτικοί να ξεπεράσουν τα πιθανά τους στερεότυπα για τις διαζευγμένες οικογένειες, ενώ παράλληλα πρέπει και οι ίδιοι οι εκπαιδευτικοί να εκπαιδευτούν σε τρόπους διευκόλυνσης της προσαρμογής των παιδιών στο σχολείο μετά το διαζύγιο. Ο δάσκαλος μπορεί να είναι ο μόνος ενήλικος, με τον οποίο είναι πρόθυμο να μιλήσει το παιδί.

Σχολική προσαρμογή και διαζύγιο
Μια ιδιαίτερα συνηθισμένη αντίδραση απέναντι στο διαζύγιο σε παιδιά σχολικής ηλικίας, είναι η πτώση στις σχολικές τους επιδόσεις. Συχνά, παρουσιάζουν αδυναμία συγκέντρωσης στο σχολείο και στο διάβασμα, παραμελούν τα μαθήματά τους, ιδιαίτερα τα αγόρια, είτε ως αποτέλεσμα εντάσεων μέσα στο σπίτι, είτε επειδή θεωρούν ότι το σχολείο έχει ελάχιστη σημασία σε σχέση με το χωρισμό της οικογένειας, είτε διότι προσπαθούν με αυτό τον τρόπο να τραβήξουν την προσοχή των γονιών, επειδή φοβούνται ότι θα σταματήσουν να είναι αρκετά σημαντικοί για τους γονείς ή για να μεταθέσουν το πρόβλημα στο σχολείο και όχι στις μεταξύ τους διαφορές.

Είναι πιθανό επίσης να εμφανίσουν θυμό και επιθετικότητα απέναντι στους συνομηλίκους τους και να παρουσιάσουν προβλήματα συμπεριφοράς στο σχολείο, ακόμα και παιδιά τα οποία δεν είχαν τέτοιες ενδείξεις στο παρελθόν. Είναι μια αντίδραση θυμού σε κάτι που ίσως δεν καταλαβαίνουν γιατί συμβαίνει, απέναντι στις αλλαγές που έρχονται, ακόμα και προς τον ίδιο τους τον εαυτό, αφού συχνά τα παιδιά θεωρούν πως έχουν ευθύνες για το διαζύγιο των γονιών.

Ένα παιδί που έχει συσσωρευμένο θυμό, στεναχώρια και λύπη είναι αναμενόμενο να παρουσιάσει συμπεριφορές που θα επηρεάσουν την σχολική του συμπεριφορά και απόδοση, όπως είναι η ονειροπόληση, η δυσκολία συγκέντρωσης, η έλλειψη κινήτρου, ξεσπάσματα και βίαιη συμπεριφορά, απόρριψη και άρνηση να πάει σχολείο για το σχολείο ή ακόμα και συναισθηματική απομόνωση. Γονείς και εκπαιδευτικοί θα πρέπει να είναι ευαισθητοποιημένοι ως προς αυτές τις πιθανές αντιδράσεις των παιδιών, ώστε να λειτουργήσουν βοηθητικά και επανορθωτικά.