Τύποι γονέων

Ο τύπος των γονέων επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό την εξέλιξη του εφήβου.

Αυταρχικοί γονείς: Οι γονείς αυτού του τύπου περιορίζουν τα παιδιά τους και προσπαθούν να ελέγξουν και να διαμορφώσουν οι ίδιοι τη συμπεριφορά και τις πράξεις τους, βασισμένοι σε ένα άκαμπτο κώδικα κανόνων και όρων. Αποθαρρύνουν κάθε είδος πρωτοβουλίας και διαλόγου, γιατί ο έφηβος πρέπει να αποδεχτεί το γονεϊκό ρόλο ως το µόνο σωστό και απόλυτο.
Τα παιδιά των αυταρχικών γονιών έχουν συχνά έλλειψη αυτοπεποίθησης, δεν επιδιώκουν την αυτονομία τους, δυσκολεύονται να αναλάβουν ευθύνες, παραιτούνται εύκολα όταν συναντούν δυσκολίες και τις περισσότερες φορές παραμένουν εξαρτημένοι από τους γονείς ακόμη κι όταν δημιουργήσουν δική τους οικογένεια.

Αδιάφοροι γονείς: Οι γονείς αυτού του τύπου αδιαφορούν για το παιδί τους και επιθυμούν να το μεγαλώσουν γρήγορα ώστε να φύγει από κοντά τους και να απαλλαγούν από τις ευθύνες που έχει η φροντίδα του. Αισθάνονται το παιδί τους ως εμπόδιο στην ελευθερία τους και στην ικανοποίηση των επιθυμιών τους.
Τα παιδιά των αδιάφορων γονέων εισπράττουν αυτή την αδιαφορία ως απόρριψη και αυτό μπορεί να έχει επιπτώσεις στην ανεξαρτησία του. Σε πολλές περιπτώσεις η πρόωρη αυτονομία, μπορεί να κάνει τον έφηβο να νιώσει ανασφάλεια γιατί δεν είναι σίγουρος για τις πράξεις του, µε αποτέλεσμα να κυριαρχείται από το φόβο της αποτυχίας και της επίκρισης.

Απαιτητικοί γονείς: Οι γονείς αυτού του τύπου έχουν υπερβολικές απαιτήσεις από το παιδί τους, παράταιρες µε τις ικανότητες ή την ηλικία του εφήβου. Του αναθέτουν υποχρεώσεις και του επιβάλλουν ένα τρόπο ζωής που δεν ανταποκρίνεται στις δικές του ανάγκες.
Τα παιδιά των απαιτητικών γονέων δεν μπορούν να αντεπεξέλθουν στις υπερβολικές απαιτήσεις κι έτσι αποθαρρύνονται, αισθάνονται μειονεκτικά και απομονώνονται ή αντίθετα επαναστατούν, υιοθετώντας μια συμπεριφορά επιθετικότητας και ανυπακοής.

Ανήσυχοι γονείς: Οι γονείς αυτού του τύπου νιώθουν πως το παιδί τους βρίσκεται υπό κίνδυνο, είτε από κάποια αρρώστια, είτε από κάποιο ατύχημα, είτε ακόμα και από τις παρέες που κάνει. Έχουν συνεχώς στο νου τους το παιδί τους και στην παραμικρή αλλαγή συμπεριφοράς του παιδιού τους, σπεύδουν να εξακριβώσουν τι του έχει συμβεί και να το φροντίσουν.
Τα παιδιά των ανήσυχων γονέων είναι παιδιά που δεν ανεξαρτητοποιούνται εύκολα και απομονώνονται από τους συνομηλίκους τους, ενώ δεν αισθάνονται ικανά να αναλάβουν κάποια πρωτοβουλία και κλείνονται στον εαυτό τους. Έτσι, μπορεί να γίνουν υπάκουα, αλλά χωρίς αυτοπεποίθηση ή μη αντέχοντας αυτή την υπερπροστατευτική στάση των γονιών τους, στην φάση της εφηβείας να επαναστατήσουν και να διεκδικήσουν την ανεξαρτησία τους.

Απορριπτικοί γονείς: Οι γονείς αυτού του τύπου μπορεί να αδιαφορούν εντελώς για το παιδί τους και να έχουν μια διαρκώς απορριπτική στάση για εκείνο και για τις επιλογές του.
Τα παιδιά των απορριπτικών γονέων νιώθουν ανεπιθύμητα, με αποτέλεσμα να γίνονται εσωστρεφή και συχνά να αναπτύσσουν εχθρικά συναισθήματα για τους γονείς τους, αλλά και να γενικεύσουν αυτή την αίσθηση και για άλλους ανθρώπους.

Υπερπροστατευτικοί γονείς: Οι γονείς αυτού του τύπου ασχολούνται συνεχώς µε τη ζωή του παιδιού τους και ανησυχούν υπερβολικά για τις καθημερινές του ανάγκες, ενώ το θεωρούν σαν ένα αδύναμο πλάσμα που έχει ανάγκη την προστασία τους.
Τα παιδιά των υπερπροστατευτικών γονέων συνήθως δεν έχουν την ωριμότητα και τις δεξιότητες να αντιμετωπίσουν τις απαιτήσεις της ηλικιακής τους φάσης. Είναι συνήθως εσωστρεφή και με χαμηλή αυτοπεποίθηση.

Ενθαρρυντικοί γονείς: Οι γονείς αυτού του τύπου έχουν μια ενθαρρυντική στάση αποδοχής προς τα παιδιά τους, διατηρώντας ταυτόχρονα τα όρια. Αναγνωρίζουν τις δυνατότητες των παιδιών τους και τα ενθαρρύνουν να δοκιμάσουν νέα πράγματα, έχοντας αρχικά οι ίδιοι εμπιστοσύνη σε εκείνα.
Τα παιδιά των ενθαρρυντικών γονέων γίνονται ανεξάρτητα, έχοντας γνώση τόσο των δυνατών όσο και των αδύνατων σημείων τους. Νιώθουν ασφαλή και ωριμάζουν μέσα σε ένα καθεστώς τρυφερότητας και αποδοχής.