Ψυχαναλυτική θεραπεία ζεύγους

Η ψυχαναλυτική θεραπεία ζεύγους αποτελεί μια προσέγγιση που εστιάζει στην κατανόηση των βαθύτερων ασυνείδητων διεργασιών που διέπουν τις σχέσεις. Μέσω αυτής της θεραπείας, τα ζευγάρια διερευνούν τις αλληλεπιδράσεις τους, τις ασυνείδητες επιρροές και τους τρόπους με τους οποίους η σχέση αναπαράγει παλιές συγκρούσεις και τραύματα. Το άρθρο αυτό εξετάζει τη θεωρητική βάση και τις πρακτικές εφαρμογές της ψυχαναλυτικής θεραπείας ζεύγους, όπως αναλύονται από διάφορους ψυχαναλυτές.

Η ψυχαναλυτική θεραπεία ζεύγους βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στη θεωρία της σχέσης με το αντικείμενο. Σύμφωνα με αυτήν τη θεωρία, το άτομο έχει μια έμφυτη ανάγκη να δημιουργήσει σχέσεις με άλλα άτομα (αντικείμενα), και αυτές οι σχέσεις επηρεάζονται από τις πρώιμες εμπειρίες του, ιδιαίτερα με τους γονείς του. Η εσωτερίκευση αυτών των εμπειριών οδηγεί στη δημιουργία εσωτερικών μοντέλων σχέσεων, τα οποία επηρεάζουν τις ενήλικες σχέσεις.

Στην ψυχαναλυτική θεραπεία ζεύγους, το ζευγάρι αντιμετωπίζεται ως μια διυποκειμενική οντότητα, όπου το ασυνείδητο είναι τόσο ατομικό όσο και σχεσιακό. Οι σύντροφοι φέρνουν στη σχέση τα εσωτερικά τους μοντέλα, τις ναρκισσιστικές τους ανάγκες και τις ασυνείδητες αλληλεπιδράσεις τους, δημιουργώντας έναν νέο ψυχικό χώρο. Η θεραπεία εστιάζει στη διερεύνηση αυτών των αλληλεπιδράσεων και στην κατανόηση των τρόπων με τους οποίους επηρεάζουν τη σχέση​.

Το δημιουργικό και το διωκτικό ζευγάρι

Στην ψυχαναλυτική θεραπεία ζεύγους, ο γάμος ή η σχέση μπορεί να εξελιχθεί σε μια δημιουργική ή σε μια διωκτική μορφή. Στο δημιουργικό ζευγάρι, οι σύντροφοι αναπτύσσουν μια συνεργατική σχέση, όπου υπάρχει αμοιβαία κατανόηση, αποδοχή της διαφορετικότητας, και μια αίσθηση ότι η σχέση παράγει νόημα και ιστορία. Αντίθετα, στο διωκτικό ζευγάρι, η σχέση χαρακτηρίζεται από έλλειψη εμπιστοσύνης, αμυντικά μοτίβα αλληλεπίδρασης και αίσθηση εγκλεισμού, οδηγώντας σε ψυχολογική κατάρρευση της σχέσης​.

Η επιλογή συντρόφου

Η ψυχαναλυτική προσέγγιση εξετάζει την επιλογή συντρόφου ως μια διαδικασία που καθορίζεται από τις ναρκισσιστικές ανάγκες και τα εσωτερικά μοντέλα του ατόμου. Κατά την αρχική φάση του έρωτα, οι σύντροφοι τείνουν να εξιδανικεύουν ο ένας τον άλλον, όμως με την πάροδο του χρόνου, οι εσωτερικές συγκρούσεις και τα τραύματα επανενεργοποιούνται, επηρεάζοντας τη δυναμική της σχέσης​.

Η ψυχαναλυτική θεραπεία ζεύγους προσφέρει ένα ισχυρό πλαίσιο για την κατανόηση των ασυνείδητων διεργασιών που επηρεάζουν τις σχέσεις. Μέσω της θεραπείας, τα ζευγάρια έχουν τη δυνατότητα να εξερευνήσουν και να αναλύσουν τις ασυνείδητες συγκρούσεις και να αναπτύξουν έναν πιο υγιή τρόπο αλληλεπίδρασης.

Βιβλιογραφία

• Bion, W.R. (1962). Learning from experience. London: Heinemann.
• Britton, R. (2004). Subjectivity, Objectivity and Triangular space. The Psychoanalytic Quarterly, 47-61.
• Gerson, S. (2004). The relational unconscious: A core element of intersubjectivity, thirdness and clinical process. Psychoanalytic Quarterly, 73: 63-98.
• Klein, M. (1946). Notes on some schizoid mechanisms. International Journal of Psychoanalysis, 27: 99-110.
• Morgan, M. (2019). A couple’s state of mind. London & New York: Routledge.
• Ogden, T.H. (2004). The Analytic Third: implications for psychoanalytic theory and technique. Psychoanalytic Quarterly, 167-195.
• Scharff, D. E. & Scharff, J.S. (2011). The interpersonal Unconscious. Lannham, MD: Jason Aronson.
• Τσαμπαρλή, Α. (2004). Η ψυχαναλυτική προσέγγιση της οικογένειας. Αθήνα: Παπαζήση​(Η ψυχαναλυτική Θεραπει…).