Από ψυχοπαθολογική σκοπιά, οι εκπαιδευτικοί που εμπλέκονται σε τέτοιου είδους παραβατικές συμπεριφορές συχνά παρουσιάζουν ναρκισσιστικά χαρακτηριστικά, όπως η ανάγκη για θαυμασμό και αίσθηση εξουσίας μέσω της εκμετάλλευσης της θέσης τους (Anderson, 2017), συναισθηματική ανωριμότητα, που εκδηλώνεται με δυσκολία στη δημιουργία ισότιμων και ώριμων σχέσεων με άλλους ενήλικες, καθώς και διαταραχές ελέγχου των παρορμήσεων, με δυσκολία στη ρύθμιση επιθυμιών και ορίων (Clark, 2021). Σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να συνυπάρχουν ιστορικό σεξουαλικού τραύματος ή προσωπικές δυσλειτουργικές αντιλήψεις για τη σεξουαλικότητα και την εξουσία (Jones, 2020).

Η συναισθηματική ανάπτυξη των παιδιών, ιδιαίτερα κατά την πρώτη παιδική ηλικία, έχει μακροχρόνια επίδραση στη ζωή τους. Ο Lev Vygotsky, ένας από τους πρωτοπόρους στη θεωρία της παιδικής ανάπτυξης, τόνισε τη σημασία του παιχνιδιού στην ανάπτυξη των συναισθηματικών και γνωστικών δεξιοτήτων των παιδιών. Το παιχνίδι παρέχει ένα ασφαλές περιβάλλον για την εξερεύνηση συναισθημάτων, καθώς και για την κατανόηση και διαχείρισή τους. Σύμφωνα με τον Vygotsky, το παιχνίδι αποτελεί βασικό μέσο για την ανάπτυξη των συναισθημάτων, καθώς τα παιδιά βιώνουν συναισθήματα μέσα σε φανταστικές καταστάσεις που δημιουργούν κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού. Το παιχνίδι επιτρέπει στα παιδιά να εξερευνήσουν συναισθηματικές καταστάσεις με ασφαλή τρόπο, παρέχοντάς τους τη δυνατότητα να πειραματιστούν με…

Οι διαταραχές εσωτερίκευσης αποτελούν μία από τις πιο σημαντικές και δύσκολες στην αναγνώριση κατηγορίες ψυχοπαθολογίας που εκδηλώνονται κατά την παιδική και εφηβική ηλικία. Χαρακτηρίζονται από έντονη εσωστρέφεια, κοινωνική απόσυρση και αυξημένα επίπεδα άγχους και κατάθλιψης. Εξαιτίας της φύσης αυτών των διαταραχών, συχνά διαφεύγουν της προσοχής τόσο των γονέων όσο και των εκπαιδευτικών, με αποτέλεσμα τα παιδιά να μην λαμβάνουν την απαραίτητη θεραπευτική παρέμβαση έγκαιρα. Οι διαταραχές εσωτερίκευσης περιλαμβάνουν μία ευρεία κατηγορία ψυχολογικών καταστάσεων, με κοινό χαρακτηριστικό την εσωστρέφεια και την αποφυγή εξωτερικών ερεθισμάτων. Σύμφωνα με τους Achenbach & Rescorla (2001), οι πιο κοινές διαταραχές που εμπίπτουν σε αυτή την κατηγορία είναι το άγχος, η κατάθλιψη και οι σωματικές ενοχλήσεις. Αυτές…

Η προστασία των παιδιών που εμπλέκονται ως θύματα ή μάρτυρες εγκλήματος αποτελεί σημαντική πρόκληση για τα συστήματα δικαιοσύνης σε παγκόσμιο επίπεδο. Οι κατευθυντήριες γραμμές των Ηνωμένων Εθνών στοχεύουν να διασφαλίσουν ότι τα δικαιώματα των παιδιών διαφυλάσσονται καθ’ όλη τη διάρκεια της δικαστικής διαδικασίας, ενώ παράλληλα ελαχιστοποιείται η περαιτέρω θυματοποίηση. Οι κατευθυντήριες γραμμές για τη δικαιοσύνη στις υποθέσεις που εμπλέκονται παιδιά θύματα και μάρτυρες εγκλήματος διαμορφώθηκαν με στόχο να παράσχουν πρακτικές κατευθύνσεις στις εθνικές κυβερνήσεις, τα δικαστικά συστήματα και τους επαγγελματίες. Ο βασικός στόχος είναι η εφαρμογή δικαστικών διαδικασιών που σέβονται τα δικαιώματα των παιδιών, χωρίς να τα εκθέτουν σε επιπλέον τραυματικές εμπειρίες. Οι κατευθυντήριες γραμμές στηρίζονται σε θεμελιώδεις αρχές, όπως…

Το άγχος των μαθηματικών (MA) αποτελεί ένα από τα βασικά ψυχολογικά εμπόδια που επηρεάζουν τη μαθηματική επίδοση των παιδιών. Ειδικότερα, η επίδραση του MA σε μικρά παιδιά δεν έχει μελετηθεί εκτενώς, παρόλο που η εκδήλωση αρνητικών συναισθημάτων και άγχους απέναντι στα μαθηματικά μπορεί να εμφανιστεί ήδη από τις πρώτες τάξεις του δημοτικού. Ορισμός του άγχους των μαθηματικών Το άγχος των μαθηματικών ορίζεται ως το συναίσθημα έντασης και φόβου που προκαλείται από τη χρήση αριθμών και την επίλυση μαθηματικών προβλημάτων. Προηγούμενες έρευνες έχουν δείξει ότι το άγχος αυτό εμφανίζεται όχι μόνο κατά τη διάρκεια εξετάσεων, αλλά και σε καθημερινές μαθηματικές δραστηριότητες, όπως τα μαθήματα και η επίλυση ασκήσεων στο σπίτι. Στόχοι…

Η γλωσσική ανάπτυξη κατά την πρώιμη παιδική ηλικία είναι μια πολύπλοκη διαδικασία που επηρεάζεται από πολλούς παράγοντες. Παραδοσιακά, η έρευνα για την απόκτηση γλώσσας στα παιδιά επικεντρώθηκε κυρίως στη μητρική συμβολή, δεδομένου ότι οι μητέρες συχνά θεωρούνται οι κύριοι φροντιστές. Ωστόσο, αυξανόμενα στοιχεία δείχνουν ότι οι πατέρες παίζουν επίσης σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση της γλωσσικής ανάπτυξης των παιδιών τους, ιδιαίτερα κατά τα πρώτα τρία κρίσιμα έτη της ζωής τους. Τα τελευταία τριάντα χρόνια, το ενδιαφέρον για την συμβολή των πατέρων στην ανάπτυξη των παιδιών έχει αυξηθεί σημαντικά. Αυτή η αλλαγή οφείλεται στους εξελισσόμενους ρόλους των πατέρων, ιδίως λόγω της μεγαλύτερης συμμετοχής των γυναικών στην εργασία και της αναγνώρισης των διαφορετικών…

Η πρόληψη, ως μια μεθοδευμένη διαδικασία διαπαιδαγώγησης και κοινωνικοποίησης, στοχεύει στη μείωση του κινδύνου εμφάνισης αρνητικών καταστάσεων, όπως η χρήση εξαρτησιογόνων ουσιών, και στη στήριξη της υγιούς ψυχοκοινωνικής ανάπτυξης των παιδιών και των εφήβων. Η εφαρμογή προληπτικών παρεμβάσεων σε διάφορα πλαίσια, όπως το σχολείο και η κοινότητα, είναι κρίσιμη για την αποτροπή της εμφάνισης συμπεριφορών υψηλού κινδύνου, ενώ παράλληλα ενισχύει τις κοινωνικές και προσωπικές δεξιότητες των νέων. Παράγοντες κινδύνου και προστατευτικοί παράγοντες Οι παράγοντες κινδύνου και οι προστατευτικοί παράγοντες παίζουν καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση της συμπεριφοράς των παιδιών και των εφήβων. Παράγοντες κινδύνου, όπως οι δυσκολίες στο οικογενειακό περιβάλλον, η έκθεση σε εξαρτησιογόνες ουσίες και οι διαπροσωπικές συγκρούσεις, αυξάνουν την…

Η ψυχαναλυτική παρατήρηση, όπως εισήχθη από την Esther Bick το 1948, αποτελεί έναν ακρογωνιαίο λίθο στην εκπαίδευση και την κλινική πρακτική των ψυχοθεραπευτών παιδιών και εφήβων. Αρχικά χρησιμοποιήθηκε για εκπαιδευτικούς λόγους, αλλά γρήγορα καθιερώθηκε ως βασικό κλινικό και ερευνητικό εργαλείο για την παρατήρηση της σχέσης μητέρας-βρέφους. Η ψυχαναλυτική παρατήρηση επιτρέπει τη λεπτομερή καταγραφή των συναισθημάτων και των συμπεριφορών, συμβάλλοντας στην κατανόηση των πρώτων σχέσεων και της ανάπτυξης της ψυχικής υγείας​. Η ψυχαναλυτική παρατήρηση επικεντρώνεται στη λεπτομερή και ανοιχτή παρατήρηση της σχέσης μητέρας-βρέφους. Η “ανοιχτή προσοχή” που απαιτείται από τον παρατηρητή βοηθά στην κατανόηση των συναισθημάτων και των αλληλεπιδράσεων μεταξύ των δύο, παρέχοντας σημαντικές πληροφορίες για τη συναισθηματική και ψυχολογική ανάπτυξη…

Ο εγωκεντρισμός αποτελεί μια κεντρική έννοια στη θεωρία της γνωστικής ανάπτυξης του Jean Piaget, η οποία αναφέρεται στη δυσκολία των παιδιών να κατανοήσουν τις απόψεις των άλλων ανθρώπων κατά τη διάρκεια συγκεκριμένων σταδίων της ανάπτυξής τους. Ο Piaget εισήγαγε την έννοια του εγωκεντρισμού στα πρώιμα έργα του για να περιγράψει τη δυσκολία των μικρών παιδιών να δουν τον κόσμο από τη σκοπιά των άλλων. Αν και ο όρος αυτός αρχικά συνδέθηκε με τις θεωρίες της ψυχανάλυσης, σύντομα εξελίχθηκε και απομακρύνθηκε από τη φροϋδική θεώρηση, προκειμένου να περιγράψει τη διαδικασία αποεπίκεντρωσης που παρατηρείται σε διαφορετικά στάδια ανάπτυξης​. Πολλές κριτικές επισημαίνουν ότι ο Piaget υπερεκτίμησε τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν τα παιδιά στην…

Το διαζύγιο αποτελεί μια κρίση που επηρεάζει όλα τα μέλη της οικογένειας, ιδιαίτερα τα παιδιά. Οι επιπτώσεις του διαζυγίου μπορεί να είναι μακροχρόνιες και ποικίλες, επηρεάζοντας τη συναισθηματική και ψυχολογική κατάσταση τόσο των γονέων όσο και των παιδιών. Το διαζύγιο φέρνει αλλαγές στη δομή της οικογένειας και συχνά δημιουργεί συναισθήματα απώλειας και ανασφάλειας. Οι γονείς καλούνται να αντιμετωπίσουν τον χωρισμό και να αναδιοργανώσουν τη ζωή τους, ενώ τα παιδιά μπορεί να βιώσουν έντονα συναισθήματα άγχους, θλίψης και θυμού. Η κρίση αυτή μπορεί να επηρεάσει την αίσθηση ασφάλειας των παιδιών και να επιφέρει αρνητικές συνέπειες στην ψυχολογική τους ανάπτυξη. Τα παιδιά, ανάλογα με την ηλικία τους, αντιδρούν διαφορετικά στο διαζύγιο. Τα…