Ψυχολογία
-
Η εξέλιξη της ψυχαναλυτικής θεωρίας
Η ψυχανάλυση, ως μία από τις κύριες θεωρητικές προσεγγίσεις στην ψυχολογία, αναπτύχθηκε από τον Sigmund Freud στις αρχές του 20ού αιώνα και αποτέλεσε την αφετηρία για την κατανόηση της ανθρώπινης συμπεριφοράς, των ενστίκτων και του ασυνειδήτου. Μέσω της ψυχαναλυτικής προσέγγισης, ο Freud αναγνώρισε τη σημασία των ενδοψυχικών συγκρούσεων, των ονείρων, της δομής της προσωπικότητας, καθώς και των μηχανισμών άμυνας. Ωστόσο, η ψυχανάλυση εξελίχθηκε μέσα από διαφορετικές σχολές σκέψης, όπως η Ψυχολογία του Εγώ, η Αντικειμενοτρόπος Θεωρία, η Ψυχολογία του Εαυτού και η Θεωρία του Δεσμού, προσθέτοντας νέες διαστάσεις στην κατανόηση του ψυχισμού. Ο Freud εισήγαγε την έννοια του νου ως ενεργειακού συστήματος, όπου το άτομο παλεύει να εξισορροπήσει τις ενστικτώδεις…
-
Η ρύθμιση της Προκατάληψης
Η προκατάληψη έχει αναγνωριστεί εδώ και καιρό ως ένα διαδεδομένο κοινωνικό ζήτημα που μπορεί να στιγματίσει και να περιθωριοποιήσει ορισμένες ομάδες, οδηγώντας σε διακρίσεις και κοινωνικές αδικίες. Ερευνητές από διάφορα πεδία έχουν εξετάσει τρόπους για τη μείωση της προκατάληψης, επικεντρώνοντας τόσο στην άμεση όσο και στην έμμεση προκατάληψη. Παράγοντες κινήτρων για τον έλεγχο της προκατάληψης Τα κίνητρα των ανθρώπων για τον έλεγχο της προκατάληψης μπορεί να διαφέρουν σημαντικά. Σύμφωνα με ερευνητές όπως οι Dunton και Fazio (1997), οι άνθρωποι μπορεί να ρυθμίζουν τις προκατειλημμένες συμπεριφορές τους είτε για προσωπικούς, εσωτερικούς λόγους είτε λόγω εξωτερικών κοινωνικών πιέσεων. Για ορισμένους, η επιθυμία να αποφύγουν την προκατάληψη πηγάζει από μια βαθιά πεποίθηση στην…
-
Νοημοσύνη: θεωρίες, μετρήσεις και σύγχρονες προσεγγίσεις
Η νοημοσύνη αποτελεί ένα από τα πιο πολύπλοκα και πολυσυζητημένα θέματα στην ψυχολογία. Η κατανόηση της νοημοσύνης δεν περιορίζεται μόνο στην ικανότητα επίλυσης προβλημάτων, αλλά περιλαμβάνει επίσης τη λογική σκέψη, την προσαρμοστικότητα και την αλληλεπίδραση με το περιβάλλον. Η ανάγκη μέτρησης της νοημοσύνης αναδύθηκε στις αρχές του 20ού αιώνα, με σκοπό την αξιολόγηση των παιδιών στο σχολικό περιβάλλον. Ο Alfred Binet ήταν από τους πρώτους που ανέπτυξε κλίμακες για την αξιολόγηση της νοητικής ικανότητας, παρουσιάζοντας την κλίμακα Stanford-Binet το 1916. Η νοητική ηλικία και η σύγκριση της με την χρονολογική ηλικία αποτέλεσαν βασικές παραμέτρους για τον υπολογισμό του δείκτη νοημοσύνης (IQ). Ο Wechsler (1939) ανέπτυξε το WAIS (Wechsler Adult Intelligence…
-
Πείνα και Κορεσμός
Η πείνα και ο κορεσμός αποτελούν βασικές φυσιολογικές λειτουργίες που ρυθμίζουν τη διατροφική μας συμπεριφορά και την ενεργειακή ισορροπία του σώματος. Η μελέτη των μηχανισμών αυτών είναι κρίσιμη για την κατανόηση των τρόπων με τους οποίους ο οργανισμός αντιλαμβάνεται τις ενεργειακές του ανάγκες και πώς προσαρμόζεται σε διαφορετικές συνθήκες. Η πείνα και ο κορεσμός δεν αποτελούν απλώς βιολογικές λειτουργίες αλλά είναι επίσης επηρεασμένες από ψυχολογικούς, κοινωνικούς και περιβαλλοντικούς παράγοντες. Αυτό το άρθρο διερευνά τους κεντρικούς βιολογικούς μηχανισμούς που ρυθμίζουν την πείνα και τον κορεσμό, καθώς και τις συμπεριφορικές και ψυχολογικές επιρροές στη διατροφική συμπεριφορά. Βιολογικοί μηχανισμοί ρύθμισης της πείνας και του κορεσμού Οι βιολογικοί μηχανισμοί που ρυθμίζουν την πείνα και…
-
Ο ρόλος του γονεϊκού ελέγχου στη διαμόρφωση της ταυτότητας
Η διαμόρφωση της ταυτότητας αποτελεί ένα σημαντικό αναπτυξιακό επίτευγμα για τους νέους ενήλικες, ειδικά κατά την περίοδο της μετάβασης από την εφηβεία στην ενήλικη ζωή. Ένας από τους κύριους παράγοντες που επηρεάζουν τη διαδικασία αυτή είναι το γονεϊκό στυλ ανατροφής. Ο ψυχολογικός έλεγχος από τους γονείς έχει αποδειχθεί ότι επηρεάζει αρνητικά την ανάπτυξη της ταυτότητας των νέων. Στο παρόν άρθρο, παρουσιάζονται τα ευρήματα μιας μακροχρόνιας μελέτης που διερεύνησε τη σχέση μεταξύ γονεϊκού ψυχολογικού ελέγχου και των διαστάσεων της ταυτότητας, όπως η δέσμευση και η εξερεύνηση. Ψυχολογικός έλεγχος και ανάπτυξη της ταυτότητας Ο ψυχολογικός έλεγχος περιλαμβάνει τη χρήση χειριστικών τεχνικών από τους γονείς, όπως η πρόκληση ενοχής και η απόσυρση της…
-
Κληρονομικότητα και περιβάλλον: η αλληλεπίδραση που διαμορφώνει την ανθρώπινη ανάπτυξη
Η κατανόηση της ανθρώπινης ανάπτυξης βασίζεται σε δύο θεμελιώδεις παράγοντες: την κληρονομικότητα και το περιβάλλον. Η αλληλεπίδραση αυτών των δύο δυνάμεων καθορίζει τα σωματικά, ψυχολογικά και συμπεριφορικά χαρακτηριστικά του ατόμου. Ενώ η κληρονομικότητα παρέχει τις βιολογικές βάσεις μέσω των γονιδίων, το περιβάλλον επηρεάζει και τροποποιεί την έκφραση αυτών των χαρακτηριστικών. Κληρονομικότητα: Η βιολογική βάση της ανάπτυξης Η κληρονομικότητα είναι η διαδικασία με την οποία τα βιολογικά χαρακτηριστικά μεταβιβάζονται από γενιά σε γενιά μέσω των γονιδίων. Τα γονίδια αποτελούν τις βασικές μονάδες γενετικών πληροφοριών που είναι τοποθετημένες στα χρωμοσώματα. Κάθε άνθρωπος διαθέτει ένα μοναδικό σύνολο γονιδίων (γονότυπο), το οποίο καθορίζει τα πιθανά χαρακτηριστικά του, όπως το ύψος, το χρώμα των μαλλιών…
-
Γενετική και Συμπεριφορά
Η γενετική επιστήμη έχει συμβάλει σημαντικά στην κατανόηση των κληρονομικών παραγόντων που επηρεάζουν την ανθρώπινη υγεία και συμπεριφορά. Ορισμένες διαταραχές σχετίζονται με μεμονωμένα γονίδια, ενώ άλλες είναι αποτέλεσμα της αλληλεπίδρασης πολλών γονιδίων και περιβαλλοντικών παραγόντων. Σε αυτό το άρθρο, θα εξετάσουμε βασικές έννοιες της γενετικής, παραδείγματα γενετικών διαταραχών και πώς η επιγενετική αλληλεπιδρά με το περιβάλλον για να διαμορφώσει τη συμπεριφορά. Μεμονωμένα γονίδια και συμπεριφορά Οι μονογονιδιακές διαταραχές προκαλούνται από μια μετάλλαξη σε ένα μόνο γονίδιο και είναι κληρονομικές με προβλεπόμενους τρόπους. Για παράδειγμα, η νόσος του Huntington είναι μια αυτοσωμική επικρατούσα διαταραχή που προσβάλλει το νευρικό σύστημα. Όσοι κληρονομούν το μεταλλαγμένο γονίδιο από έναν γονέα θα εμφανίσουν τη νόσο.…
-
Η περίπτωση του μικρού Χανς
Η περίπτωση του Μικρού Χανς αποτελεί ένα από τα πιο διάσημα παραδείγματα της ψυχαναλυτικής θεωρίας του Σίγκμουντ Φρόυντ. Η ανάλυση αυτής της κλινικής μελέτης επικεντρώνεται στη φοβία ενός πεντάχρονου αγοριού για τα άλογα και συνδέεται με το Οιδιπόδειο σύμπλεγμα, το οποίο, σύμφωνα με τον Φρόυντ, διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στη σεξουαλική και ψυχική ανάπτυξη του παιδιού. Η παρούσα εργασία εξετάζει λεπτομερώς τα γεγονότα της περίπτωσης, τις φαντασιώσεις του Χανς, τις ερμηνείες του Φρόυντ, και την κριτική που έχει δεχτεί αυτή η ανάλυση. Ο Μικρός Χανς, του οποίου το πραγματικό όνομα ήταν Χέρμπερτ Γκραφ, ανέπτυξε έντονο φόβο για τα άλογα όταν ήταν πέντε ετών. Ο φόβος του εκδηλώθηκε μέσω της ανησυχίας ότι…
-
Οι ψυχικές διαταραχές στην περιγεννητική περίοδο: αιτίες, συμπτώματα και αντιμετώπιση
Η περιγεννητική περίοδος, δηλαδή η περίοδος της εγκυμοσύνης και οι πρώτοι μήνες μετά τον τοκετό, είναι μια εξαιρετικά σημαντική περίοδος στη ζωή μιας γυναίκας. Η διαδικασία της εγκυμοσύνης, του τοκετού και της λοχείας συνοδεύεται από σημαντικές ψυχολογικές, σωματικές και κοινωνικές αλλαγές. Αυτές οι αλλαγές μπορούν να προκαλέσουν ψυχικές διαταραχές σε ορισμένες γυναίκες, επιβαρύνοντας τη ζωή τους και τη φροντίδα του παιδιού. Σε αυτό το άρθρο, θα εξετάσουμε τις συνηθέστερες ψυχικές διαταραχές που εμφανίζονται κατά την περιγεννητική περίοδο, τα αίτια και τις συνέπειές τους, καθώς και τις παρεμβάσεις που προτείνονται από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ) και το National Institute for Health and Care Excellence (NICE). Ψυχικές διαταραχές στην περιγεννητική περίοδο…
-
Η βιογραφία του Γεώργιου Παπανικολάου
Ο Γεώργιος Παπανικολάου (1883-1962) ήταν ένας από τους πιο σημαντικούς Έλληνες ιατρούς και επιστήμονες του 20ου αιώνα, γνωστός κυρίως για την ανάπτυξη του τεστ Παπανικολάου (Pap test), το οποίο αποτελεί σημαντική μέθοδο για την πρώιμη ανίχνευση του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας. Γεννήθηκε στις 13 Μαΐου 1883 στην Κύμη της Εύβοιας. Ο πατέρας του ήταν γιατρός και πολιτικός, και ο Γεώργιος ακολούθησε τα βήματά του. Σπούδασε ιατρική στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, απ’ όπου αποφοίτησε το 1904. Στη συνέχεια, έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στη βιολογία στη Γερμανία, στο Πανεπιστήμιο του Μονάχου, όπου απέκτησε το διδακτορικό του το 1910. Μετά την επιστροφή του στην Ελλάδα, ο Παπανικολάου εργάστηκε για λίγο ως στρατιωτικός γιατρός στους…