Η στάση του Φρόυντ απέναντι στην θρησκεία είναι κριτική και διαλεκτική. Ποτέ δεν εκφυλίζεται σε υπερβολές ή ρητορείες ούτε πάλι καταντά πολεμική και μονομερής, εμπαθής ή μονόπλευρη. Αυτό καταδεικνύεται από το ότι ο πατέρας της ψυχανάλυσης αναγνωρίζει τα θετικά στοιχεία της θρησκείας στο ίδιο αυτό έργο του «Το Μέλλον μιας Αυταπάτης» (1927). «Όπως δεν πρέπει να εξαναγκάζεται κανείς να πιστεύει, έτσι και να μην πιστεύει. Αλλά ας μην αρέσκεται κανείς στην αυταπάτη ότι με τέτοιες αιτιολογήσεις βαδίζει στον δρόμο της ορθής σκέψης … Η άγνοια είναι άγνοια και από αυτή δεν προέρχεται κανένα δικαίωμα να πιστεύουμε σε κάτι». Επιπλέον διευκρινίζει με σαφήνεια: «Δεν σκοπεύουμε με αυτήν την έρευνα να πάρουμε…

Κεντρική θέση στην θεωρία της Satir κατέχει η άποψη ότι κάθε άνθρωπος είναι προσανατολισμένος στην επιβίωση, στην ανάπτυξη και στις στενές σχέσεις με τους σημαντικούς άλλους. Κάθε συμπεριφορά, ακόμη και όταν εμφανίζεται ως προβληματική, εκφράζει αυτούς τους στόχους. Αυτό που η κοινωνία θεωρεί αρρωστημένο, τρελό, ή προβληματικό είναι στην πραγματικότητα ένα μήνυμα που υποδηλώνει την ύπαρξη δυσκολιών και καλεί σε βοήθεια. Σύμφωνα με την Satir (Satir & Baldwin, 1983), η «συμπτωματική» συμπεριφορά είναι: Οι οικογένειες έχουν άγραφους κανόνες και νόμους για το πώς επικοινωνούν και για το ποιους ρόλους έχει το κάθε μέλος. Πολλές φορές οι κανόνες και οι ρόλοι γίνονται άκαμπτοι, με αποτέλεσμα η οικογένεια να μετατρέπεται σε κλειστό…

Οι οικογένειες ως συστήματα Οι οικογένειες είναι συστήματα που έχουν ιδιότητες που είναι περισσότερες από το άθροισμα των ιδιοτήτων των στοιχείων τους. Η λειτουργία τέτοιων συστημάτων κυριαρχείται από συγκεκριμένους γενικούς κανόνες. Κάθε σύστημα έχει ένα όριο, οι ιδιότητες του οποίου είναι σημαντικές στην κατανόηση της λειτουργίας του συστήματος. Τα όρια καλό είναι να μην είναι ούτε άκαμπτα, ούτε χαοτικά, αλλά να είναι ημι-διαπερατά. Τα οικογενειακά συστήματα τείνουν να επιτύχουν μια σχετικά, αλλά όχι απόλυτα, σταθερή κατάσταση, ώστε η ανάπτυξη και η εξέλιξη είναι δυνατές. Η αλλαγή είναι δυνατόν να εμφανιστεί, ή να ενεργοποιηθεί, με πολλούς τρόπους. Οι μηχανισμοί επικοινωνίας και ανάδρασης μεταξύ των μερών ενός συστήματος είναι σημαντικοί στη λειτουργία…

Στη σύγχρονη ψυχαναλυτική σκέψη, γίνεται πλέον αποδεκτό το αναπόφευκτο της επίδρασης της υποκειμενικότητας του θεραπευτή, στην ψυχοθεραπευτική διαδικασία. Η επίδραση αυτή είναι ως ένα βαθμό επιθυμητή και αξιοποιήσιμη για την εξέλιξη της θεραπείας, που γίνεται πλέον αντιληπτή ως μια διαδικασία αλληλεπίδρασης δυο υποκειμενικοτήτων, δυο ψυχισμών, δηλαδή, που ο κάθε ένας διακατέχεται από τις δικές του σκέψεις, φαντασιώσεις, φόβους και επιθυμίες και κάθε ένας έχει το δικό του, θα μπορούσαμε να πούμε, παρελθόν. Ο θεραπευτής βρίσκεται, διαρκώς, κάτω από την επίδραση του ψυχισμού του, την οποία, όσο άρτια και αν είναι η τεχνική που χρησιμοποιεί, δεν δύναται να αποφύγει. Όπως κάθε άνθρωπος, έτσι και ο θεραπευτής, διακατέχεται από το δικό του…

“Καλύτερα να ξοδεύουμε χρήματα για να ψάχνουμε να βρούμε ψυχοθεραπευτές, παρά να ξοδεύουμε χρήματα για να τους εκπαιδεύουμε”. Carl Rogers Τι εννοούσε ο Rogers με τη παραπάνω φράση; Ποια είναι τα χαρακτηριστικά ενός καλού θεραπευτή; Προσωπική θεραπεία Η προσωπική θεραπεία θεωρείται προαπαιτούμενο και αναπόσπαστο κομμάτι της εκπαίδευσης, ενώ συχνά προηγείται ως διαδικασία ή συνεχίζεται και αργότερα. Η αυτογνωσία είναι ένα πολύ σημαντικό κομμάτι της θεραπείας, αλλά από μόνη της δεν αρκεί. Η επίμονη και επίπονη επεξεργασία του εαυτού και των βιωμάτων, διαμορφώνουν έναν ολοκληρωμένο θεραπευτή που γνωρίζοντας ο ίδιος καλά τόσο τα σκοτεινά, όσο και τα φωτεινά σημεία του, μετακινείται, ταπεινώνεται και αποκτά μεγαλύτερη κατανόηση, ανοχή και ενσυναίσθηση προς τους…

Πόσο σημαντικό είναι άραγε να νιώθουμε ότι οι άλλοι μας καταλαβαίνουν; Ότι οι σκέψεις και τα βιώματά μας γίνονται αντιληπτά από τους άλλους χωρίς κριτική στάση και αποδοκιμασία; Οι παραπάνω δηλώσεις είναι συνυφασμένες με την ενσυναίσθηση που θεωρείται μία από τις διαστάσεις της Συναισθηματικής Νοημοσύνης (Ioannidou & & Konstantikaki, 2008). Ως ενσυναίσθηση ορίζεται η ικανότητά μου να συμπορεύομαι συναισθηματικά με τις εμπειρίες που μοιράζεται ένα άλλο άτομο, να μπορώ δηλαδή να «μπω στα παπούτσια του», αλλά και να προσπαθώ να κατανοώ τις συμπεριφορές του και τα κίνητρα που υπάρχουν πίσω από αυτές. Δε χρειάζεται να έχω κοινά βιώματα με αυτά που μου αναφέρει το άλλο άτομο, ούτε εγκρίνω μόνο σκέψεις…

Συναισθήματα Στην ψυχανάλυση, η ψυχολογική δραστηριότητα του θεραπευτή κατά τη διάρκεια της θεραπείας, έστω κι αν αυτή δεν αφορά ευθέως τον θεραπευόμενο, αλλά φαινομενικά περιλαμβάνει ατομικά θέματα του πρώτου δεν γίνεται κατανοητή ως προϊόν της ατομικής υποκειμενικότητας του θεραπευτή, αλλά ως τρόπος να εκφραστεί η, ως τότε, μη αρθρωμένη, διϋποκειμενική εμπειρία. Συναισθήματα, σκέψεις και αισθήσεις, ακόμα κι αν αυτά μοιάζουν εντελώς προσωπικά για τον θεραπευτή, δεν κατανοούνται ως εάν να είχαν το ίδιο νόημα με αυτό που θα είχαν εκτός της συγκεκριμένης και διαρκώς μεταβαλλόμενης διϋποκειμενικής εμπειρίας, που δημιουργείται από τον θεραπευτή και τον θεραπευόμενο, στη συγκεκριμένη συνεδρία. Ο Ogden (1994) θα πει ότι η προσπάθεια υποτίμησης και παράβλεψης σκέψεων…

Η θεωρία των οικογενειακών συστημάτων βασίστηκε στη θεωρία των γενικών συστημάτων του βιολόγου Ludwig von Bertalanffy (1940). Η θεωρία αυτή εστιάζει στο σχήμα των σχέσεων μέσα σε ένα σύστημα, αντί να μελετά μεμονωμένα μέρη του συστήματος. Οι οικογενειακοί θεραπευτές, στην προσπάθειά εύρεσης ενός επιστημονικού μοντέλου, εστίασαν σε αυτή την προσέγγιση, η οποία έδινε ιδιαίτερη σημασία στις σχέσεις αλληλεπίδρασης ανάμεσα στα μέλη μιας οικογένειας, αντί στις ξεχωριστές ιδιότητες τού κάθε μέλους της (Goldenberg & Goldenberg, 2005). Η συστημική προσέγγιση χρησιμοποιεί δύο βασικές έννοιες της θεωρίας των γενικών συστημάτων: την ομοιόσταση, η οποία περιγράφεται ως η ισορροπία μεταξύ αλλαγής και σταθερότητας, καθώς και τα ανοιχτά συστήματα, τα οποία εξηγούν πώς η οικογένεια…