-
Υπαρξιακή ενοχή
H «Υπαρξιακή Ενοχή», εκδηλώνεται κλινικά σε ασθενείς που αντιμετωπίζουν την απειλή του θανάτου. Στην αρχή φαίνεται λίγο δύσκολο να σκεφτούμε την ενοχή με όρους «υπαρξιακής» ενοχής. Όλοι είμαστε εξοικειωμένοι με την έννοια του να νιώθουμε ενοχές για κάτι που ίσως έχουμε κάνει και είναι λάθος ή ντροπιαστικό. Η υπαρξιακή ενοχή αναφέρεται συγκεκριμένα στην έννοια ότι ο καθένας από εμάς έχει το καθήκον να δημιουργήσει μια ζωή, μια ζωή που είναι μοναδική για εμάς. Μια ζωή που μόνο εμείς θα μπορούσαμε να ζήσουμε. Και πρέπει και φιλοδοξούμε να ζήσουμε αυτή τη μοναδική ζωή στο μέγιστο των δυνατοτήτων της. Φανταζόμαστε τη ζωή μας σαν ένα τόξο, μια τροχιά, στην οποία επιτυγχάνονται διάφοροι…
-
Τα όρια της ανθρώπινης ζωής: Τα δεδομένα της ύπαρξης
H ανθρώπινη ζωή είναι πεπερασμένη και αυτή είναι η βασική πρόκληση που έχουμε να αντιμετωπίσουμε. Είμαστε ριγμένοι στον κόσμο και θα πρέπει να δεχτούμε τα μη διαπραγματεύσιμα δεδομένα της ύπαρξής μας. Η γενετική μας σύσταση, η οικογένεια, το φύλο, η φυλή, ο πολιτισμός, όπως και το γεγονός αυτό καθεαυτό ότι γεννηθήκαμε. Ριχτήκαμε σε έναν κόσμο που έχει δεδομένα χαρακτηριστικά και όρια. Οι υπαρξιακές θεωρίες πραγματικότητας δεν διαχωρίζουν τους ανθρώπους, αντίθετα, περιγράφουν τις διαφορετικές διαστάσεις της ύπαρξης- τις παραμέτρους της ανθρώπινης ύπαρξης. Καθεμία από αυτές μας θέτει διαφορετικά διλήμματα και προκλήσεις, που μπορούν να απαντηθούν μόνο προσωρινά. Αν δεν αναγνωρίσουμε την επιρροή και τη σημασία όλων των διατάσεων, οι ζωές μας…
-
Η υπαρξιακή διάσταση του θανάτου
– Ποτέ δεν θα συνηθίσω τον θάνατο των ασθενών μου. – Ας ελπίσουμε πως κανένας μας δεν θα τον συνηθίσει. – Η ελπίδα είναι ζωτικό πράγμα, και ποιος άλλος μπορεί να τη συντηρήσει, αν όχι εμείς; Για μένα αυτό είναι το δυσκολότερο όταν είσαι γιατρός. Μερικές φορές πραγματικά αμφιβάλλω αν είμαι άξιος γι αυτό το καθήκον. Ο θάνατος είναι τόσο παντοδύναμος. (….) Ίσως να γίνομαι πολύ κυνικός, όμως πείθομαι όλο και περισσότερο ότι οι διαφωνίες μας για τη θέση της βλάβης καταπνίγουν την πραγματική αλήθεια, ότι δηλαδή οι ασθενείς μας πεθαίνουν, κι εμείς οι γιατροί είμαστε ανήμποροι. (Απόσπασμα απο το βιβλίο του I. Yalom, “Όταν έκλαψε ο Νίτσε”) Ο θάνατος…