Παιδαγωγικά,  Ψυχοθεραπεία,  Ψυχολογία

Γονείς και παιδιά: μια αμφίδρομη σχέση

Η φαινομενολογία της σχέσης μεταξύ παιδιών και γονέων έχει αναδείξει την αμφίδρομη επίδραση που ασκείται μέσα από την αλληλεπίδρασή τους. Αντίθετα με τις παραδοσιακές θεωρίες που θεωρούσαν τη γονική επιρροή ως μονοδιάστατη, σύγχρονες έρευνες επικεντρώνονται στην επίδραση που έχουν τα παιδιά στους γονείς τους. Αυτή η αμφίδρομη επίδραση δεν αφορά μόνο τις πρακτικές πτυχές της καθημερινότητας, αλλά και τη διαμόρφωση των απόψεων και της προσωπικότητας των γονέων​.

Σύμφωνα με έρευνες, η σχέση γονέα-παιδιού δεν περιορίζεται στην επίδραση των γονέων προς τα παιδιά, αλλά περιλαμβάνει και την επιρροή των παιδιών προς τους γονείς τους. Αυτή η αμφίδρομη επιρροή είναι κεντρική για τη λειτουργία και ανάπτυξη της σχέσης. Οι γονείς παραδέχονται την επίδραση των παιδιών τους στην προσωπική τους ανάπτυξη και στις αποφάσεις τους, ενώ τα παιδιά αναγνωρίζουν ότι επηρεάζουν την καθημερινή ζωή των γονέων, αν και συχνά αυτή η επιρροή είναι αθέλητη​.

Η αντίδραση των γονέων στις ανάγκες και επιθυμίες των παιδιών παίζει σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση της δυναμικής της σχέσης. Οι γονείς, αντιδρώντας με υπευθυνότητα και φροντίδα, ενισχύουν την αίσθηση του παιδιού ότι έχει επιρροή στο οικογενειακό περιβάλλον. Αντίστοιχα, τα παιδιά μαθαίνουν από τις αντιδράσεις των γονέων και διαμορφώνουν τις συμπεριφορές τους με βάση αυτές τις αντιδράσεις​.

Ενώ η επιρροή των παιδιών είναι συχνά αθέλητη, οι γονείς αναγνωρίζουν ότι τα παιδιά συμβάλλουν στην προσωπική τους ανάπτυξη και στις αλλαγές των κοινωνικών σχέσεων. Η διαπραγμάτευση ανάμεσα στις ανάγκες των παιδιών και τις κοινωνικές προσδοκίες που επιβάλλονται στους γονείς δημιουργεί μια συνεχή αναθεώρηση των αξιών και των προτεραιοτήτων της οικογένειας​.

Η έρευνα δείχνει ότι η αμφίδρομη σχέση παιδιού-γονέα είναι ζωτικής σημασίας για την ανάπτυξη και των δύο μελών της σχέσης. Οι γονείς αναγνωρίζουν την επίδραση των παιδιών τους στην προσωπική τους εξέλιξη, ενώ τα παιδιά κατανοούν τον ρόλο που παίζουν στη διαμόρφωση της οικογενειακής δυναμικής.

Βιβλιογραφία

  • De Mol, J., & Buysse, A. (2008). The phenomenology of children’s influence on parents. Journal of Family Therapy, 30(2), 163-193​(Phenomenologychildrensi…).