Η προστασία των παιδιών που εμπλέκονται ως θύματα ή μάρτυρες εγκλήματος αποτελεί σημαντική πρόκληση για τα συστήματα δικαιοσύνης σε παγκόσμιο επίπεδο. Οι κατευθυντήριες γραμμές των Ηνωμένων Εθνών στοχεύουν να διασφαλίσουν ότι τα δικαιώματα των παιδιών διαφυλάσσονται καθ’ όλη τη διάρκεια της δικαστικής διαδικασίας, ενώ παράλληλα ελαχιστοποιείται η περαιτέρω θυματοποίηση. Οι κατευθυντήριες γραμμές για τη δικαιοσύνη στις υποθέσεις που εμπλέκονται παιδιά θύματα και μάρτυρες εγκλήματος διαμορφώθηκαν με στόχο να παράσχουν πρακτικές κατευθύνσεις στις εθνικές κυβερνήσεις, τα δικαστικά συστήματα και τους επαγγελματίες. Ο βασικός στόχος είναι η εφαρμογή δικαστικών διαδικασιών που σέβονται τα δικαιώματα των παιδιών, χωρίς να τα εκθέτουν σε επιπλέον τραυματικές εμπειρίες. Οι κατευθυντήριες γραμμές στηρίζονται σε θεμελιώδεις αρχές, όπως…

Το Σύνδρομο Μινχάουζεν δια αντιπροσώπου (Munchausen Syndrome by Proxy – MSBP) αποτελεί μια μορφή κακοποίησης κατά την οποία το άτομο που φροντίζει κάποιον άλλον προκαλεί ή ψεύδεται για την ύπαρξη ασθενειών στον φροντιζόμενο. Αυτό το φαινόμενο, το οποίο παρατηρείται συχνότερα από γονείς σε παιδιά, μπορεί σε σπάνιες περιπτώσεις να εμφανιστεί στη θεραπευτική σχέση, με τον θεραπευτή να επιβάλλει ψευδείς διαγνώσεις ή περιττές θεραπείες στον θεραπευόμενο. Σε αυτές τις περιπτώσεις, η διαταραχή προκαλεί σημαντικές επιπτώσεις στην ψυχική και σωματική υγεία του ατόμου που δέχεται την κακοποίηση, ενώ η εξάρτηση από τον θεραπευτή γίνεται ένα σημαντικό μέρος της δυναμικής της θεραπείας. Ορισμός της πλασματικής διαταραχής Η πλασματική διαταραχή είναι μια σοβαρή ψυχολογική…

Οι γιορτές αποτελούν μια μοναδική περίοδο του χρόνου, γεμάτη συναισθήματα, αναμνήσεις και υποχρεώσεις. Όμως, πέρα από τα δώρα, τα τραπέζια και τις παραδόσεις, μπορούν να λειτουργήσουν και ως ένας καθρέφτης των σχέσεών μας. Είναι η κατάλληλη στιγμή για να σταματήσουμε και να αναλογιστούμε τη δυναμική των συνδέσεών μας, είτε πρόκειται για οικογενειακές, φιλικές, επαγγελματικές ή ερωτικές σχέσεις. Αυτή η διαδικασία μπορεί να είναι λυτρωτική αλλά και προκλητική, ειδικά όταν ερχόμαστε αντιμέτωποι με ψυχρότητα, επιφανειακότητα ή συναισθηματική απόσταση. Όταν η επικοινωνία με συγγενείς περιορίζεται σε τυπικότητες Οι οικογενειακές σχέσεις, ειδικά με τους συγγενείς, συχνά εγκλωβίζονται σε κοινωνικούς κανόνες και προσδοκίες. Πόσες φορές οι συναντήσεις στις γιορτές συνοδεύονται από ψεύτικα χαμόγελα και…

Η επικινδυνότητα αποτελεί ένα κεντρικό ζήτημα στην ψυχική υγεία, τη δικαιοσύνη και την εγκληματολογία. Αφορά την πιθανότητα κάποιου ατόμου να προκαλέσει σωματική ή ψυχολογική βλάβη σε άλλους ή στον εαυτό του. Στο πλαίσιο της εγκληματολογίας, η έννοια της επικινδυνότητας συνδέεται με τη βία και την παραβατικότητα, καθιστώντας την ένα σημαντικό παράγοντα στην πρόβλεψη και διαχείριση της εγκληματικής συμπεριφοράς. Σύμφωνα με τον Baker (1993), η επικινδυνότητα αναφέρεται στην τάση ενός ατόμου να προκαλεί σοβαρή σωματική βλάβη ή μακροχρόνια ψυχολογική ζημιά. Η επικινδυνότητα επηρεάζει σημαντικά τη λήψη αποφάσεων τόσο στη νομοθεσία περί ψυχικής υγείας όσο και στο ποινικό σύστημα. Παρόλο που συχνά συνδέεται με τη βία, η επικινδυνότητα δεν είναι αντικειμενική έννοια,…

Ο Νόμος 3500/2006 αποτελεί μία σημαντική νομοθετική πρωτοβουλία της Ελληνικής Δημοκρατίας για την αντιμετώπιση της ενδοοικογενειακής βίας, καλύπτοντας τόσο τις αστικές όσο και τις ποινικές διατάξεις που σχετίζονται με την προστασία των μελών της οικογένειας. Ο νόμος αυτός εισάγει συγκεκριμένα μέτρα για την πρόληψη και την αντιμετώπιση της βίας μέσα στην οικογένεια, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στην προστασία των ευάλωτων ομάδων, όπως οι γυναίκες, τα παιδιά, και οι ηλικιωμένοι. Στο άρθρο 1 του Νόμου 3500/2006 ορίζονται οι βασικοί όροι, όπως η έννοια της ενδοοικογενειακής βίας, η οποία περιλαμβάνει την τέλεση οποιασδήποτε αξιόποινης πράξης εις βάρος μέλους της οικογένειας. Ο νόμος αναγνωρίζει την οικογένεια ως σύνολο που περιλαμβάνει όχι μόνο τους συζύγους…

Το gaslighting, γνωστή μέθοδος ψυχολογικής χειραγώγησης, είναι μια μορφή ελέγχου που χρησιμοποιείται συχνά σε τοξικές σχέσεις. Οι άνθρωποι που την εφαρμόζουν προσπαθούν να πείσουν το άτομο με το οποίο σχετίζονται ότι η αντίληψη, οι μνήμες ή τα συναισθήματά του είναι λανθασμένα ή υπερβολικά. Αυτή η πρακτική υποσκάπτει την εμπιστοσύνη του θύματος στον εαυτό του, δημιουργώντας του την αίσθηση ότι χάνει τον έλεγχο της πραγματικότητας. Το αποτέλεσμα είναι η απώλεια αυτοεκτίμησης και η αύξηση του άγχους και της θλίψης, καθώς το άτομο προσπαθεί να κατανοήσει αν οι εμπειρίες του είναι όντως αληθινές. Στρατηγικές αντιμετώπισης Θυμόμαστε τα πράγματα διαφορετικά Αυτή η φράση είναι ένας μη αντιδραστικός τρόπος να απαντήσει κανείς στη gaslighting,…

Οι ομάδες αυτοβοήθειας στον χώρο της ψυχικής υγείας αποτελούν ένα σημαντικό μέσο υποστήριξης και ενδυνάμωσης για άτομα που αντιμετωπίζουν ψυχικές διαταραχές, όπως η κατάθλιψη και η διπολική διαταραχή. Μέσα σε αυτές τις ομάδες, τα μέλη έχουν την ευκαιρία να μοιραστούν τις εμπειρίες τους, να ανταλλάξουν στρατηγικές αντιμετώπισης και να βοηθήσουν τόσο τον εαυτό τους όσο και άλλους μέσα σε ένα πλαίσιο ισότητας και αλληλεγγύης. Σύμφωνα με την American Psychological Association (APA), μια ομάδα αυτοβοήθειας αποτελείται από άτομα που συναντιούνται συστηματικά για να αλληλοβοηθηθούν στη διαχείριση ενός κοινού προβλήματος ζωής. Στις ομάδες αυτοβοήθειας, τα μέλη έχουν την ίδια εμπειρία και αλληλοϋποστηρίζονται, χωρίς την καθοδήγηση επαγγελματία. Σε αντίθεση, οι υποστηρικτικές ομάδες περιλαμβάνουν…

Η κακοποίηση και η παραμέληση ανηλίκων αποτελεί ένα παγκόσμιο κοινωνικό και υγειονομικό πρόβλημα, καθώς επηρεάζει την ψυχική και σωματική υγεία των παιδιών σε βάθος χρόνου. Σύμφωνα με τη Διεθνή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού και το ελληνικό νομικό πλαίσιο, η προστασία των παιδιών από κάθε μορφή κακοποίησης αποτελεί ευθύνη της κοινωνίας, του κράτους και των επαγγελματιών που εργάζονται με παιδιά. Μορφές κακοποίησης Οι κύριες μορφές κακοποίησης που αναφέρονται στον οδηγό περιλαμβάνουν: Πολλά παιδιά διστάζουν να αποκαλύψουν την κακοποίησή τους λόγω φόβου, ενοχής ή ντροπής. Μερικά παιδιά αισθάνονται ότι δεν θα γίνουν πιστευτά, ενώ άλλα φοβούνται αντίποινα από τους δράστες. Επίσης, οι δράστες συχνά ανήκουν στο κοντινό περιβάλλον του παιδιού,…

Η ενδοοικογενειακή βία είναι ένα πολυσύνθετο φαινόμενο με σοβαρές επιπτώσεις, ειδικά όταν αφορά την κακοποίηση ανηλίκων. Έχει διαπιστωθεί ότι η κακοποίηση στην παιδική ηλικία επηρεάζει βαθιά τον ψυχισμό των θυμάτων και μπορεί να έχει μακροχρόνιες συνέπειες, τόσο στην εφηβεία όσο και στην ενήλικη ζωή τους. Η πιο σημαντική επίπτωση αφορά την καταστροφή της ικανότητας του παιδιού να εμπιστεύεται τους ανθρώπους γύρω του. Όταν το παιδί κακοποιείται από τους γονείς του, που είναι οι βασικοί του φροντιστές, αισθάνεται προδομένο, με αποτέλεσμα να αδυνατεί να δημιουργήσει υγιείς σχέσεις στο μέλλον. Η εμπιστοσύνη είναι θεμέλιο κάθε ανθρώπινης σχέσης και διαμορφώνεται μέσα από τη φροντίδα, την αγάπη και την ασφάλεια που προσφέρουν οι γονείς…

Το gaslighting είναι μια μορφή συναισθηματικής και ψυχολογικής χειραγώγησης, που στοχεύει στο να κάνει ένα άτομο να αμφισβητεί τη μνήμη, την αντίληψη και την κρίση του. Οι δράστες αυτής της συμπεριφοράς επιδιώκουν να αποκτήσουν έλεγχο πάνω στο θύμα, προκαλώντας του σύγχυση, αβεβαιότητα και σταδιακή μείωση της αυτοεκτίμησής του. Το gaslighting συνήθως περιλαμβάνει την παραποίηση ή αμφισβήτηση της πραγματικότητας του θύματος, ώστε να το κάνει να αναρωτιέται αν οι εμπειρίες και οι μνήμες του είναι αληθινές. Οι gaslighters χρησιμοποιούν τακτικές όπως η επιμονή ότι το θύμα «θυμάται λάθος», η διαστρέβλωση γεγονότων και η κατασκευή μιας “εναλλακτικής” πραγματικότητας που παρουσιάζεται ως αληθινή. Αυτή η χειριστική συμπεριφορά μπορεί να κάνει το θύμα να…